ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ-παπασωτηρίου-

ΜΕΛΙΣΣΑ,ΜΥΡΜΗΓΚΙ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ Ferretti, Gianluca Τελική τιμή (με ΦΠΑ): €8,91 Αρχική τιμή: €9,90 Κερδίζετε: €0,99 Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο. Περιγραφή Τα έντομα είναι θεμελιώδη στοιχεία της βιόσφαιρας, ένα ατελείωτο και πολύμορφο πλήθος ατόμων και ειδών, που έχουν κατακτήσει κάθε είδος περιβάλλοντος πάνω στη Γη, εκτός από τις θάλασσες. Πολλά είδη είναι οργανωμένα σε πραγματικές κοινωνίες, όπου το καθένα έχει την αποστολή και το ρόλο του. Μέλισσες, μυρμήγκια και τερμίτες δίνουν ζωή σε μεγάλες κοινότητες, στις οποίες η εργατικότητα και η αλληλοβοήθεια μεταξύ των ατόμων αποτελούν το λόγο της επιτυχίας τους πάνω στον πλανήτη Γη. Ντανίλο Μαϊνάρντι Περιέχονται τα κεφάλαια: - Μέλισσες, σφήκες και μυρμήγκια - Τα κοινωνικά έντομα - Ο κόσμος των εντόμων - Τα κολεόπτερα - Τα ορθόπτερα - Τα κομψά οδοντόγναθα - Τα ομόπτερα - Λεξικό τη φύσης ΣΦ-ΥΑ

Λεπτομέρειες Έτος Έκδοσης: 2008 Εκδότης: Σκάι Δέσιμο: Σκληρό εξώφυλλο Αριθμός σελίδων: 216 Κωδικός ISBN: 9789609833769 Αριθμός προϊόντος: 2000408471

Κριτικές αναγνωστών

ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ 2005 Τελική τιμή (με ΦΠΑ): €13,50 Αρχική τιμή: €15,00 Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο. Λεπτομέρειες Έτος Έκδοσης: 2005 Αριθμός προϊόντος: 2000318512 Παπασωτηρίου > Βιβλία στα Ελληνικά > Φυσικές Επιστήμες > Ζωολογία Παθήσεις Του Μελισσιού ΥΦΑΝΤΙΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ Τελική τιμή (με ΦΠΑ): €16,20 Αρχική τιμή: €18,00 Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο. Περιγραφή Το βιβλίο αυτό αναφέρεται εκτενώς για τις παθήσεις που μπορουν να αποκτήσουν τα μελίσσια καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισης των. Λεπτομέρειες Κωδικός ISBN: 960- Αριθμός προϊόντος: 2000198109 ΠΡΟΠΟΛΙΣ ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΜΠΙΚΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ Τελική τιμή (με ΦΠΑ): €15,05 Αρχική τιμή: €16,72 Κερδίζετε: €1,67 Διαθεσιμότητα: Διαθέσιμο. Λεπτομέρειες Έτος Έκδοσης: 2001 Αριθμός προϊόντος: 2000296300

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

www.mel.gr

Το Μουσείο Μελισσοκομίας και Φυσικής Ιστορίας της Μέλισσας ιδρύθηκε τα τελευταία χρόνια στο νησί της Ρόδου από την Μελισσοκομική Δωδεκανήσου.

Μία επίσκεψη στο Μουσείο Μελισσοκομίας και Φυσικής Ιστορίας της Μέλισσας, προσφέρει στο κοινό τη δυνατότητα να μάθει πράγματα που μέχρι πρότινος αγνοούσε.

Στο Μουσείο αυτό μπορεί να μάθει κανείς λεπτομέρειες για τη βιολογία της μέλισσας, για το πώς ‘φτιάχνει’ τον βασιλικό πολτό, τη γύρη, το κερί, την πρόπολη, το δηλητήριο και δίνεται έμφαση στην ιδιαίτερη αξία των προϊόντων αυτών.

Ο επισκέπτης του Μουσείου λαμβάνει επίσης πληροφορίες για τα διάφορα είδη μελιού ανά τον κόσμο καθώς μαθαίνει και τον λόγο για τον οποίο το ελληνικό μέλι θεωρείται ξεχωριστό. Βλέπει πολλά εργαλεία, κυψέλες, μηχανήματα, πρέσες, μελιτο εξαγωγείς και άλλα, που χρησιμοποιήθηκαν διαδοχικά στο διάβα του χρόνου μέχρι σήμερα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον των επισκεπτών συγκεντρώνει η αναπαράσταση της εξαγωγής μελιού από την κυψέλη αλλά εκείνο που τελικά μαγεύει έως και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη είναι τα ζωντανά μελίσσια μέσα σε γυάλινες κυψέλες που λειτουργούν όπως ακριβώς στη φύση, κουβαλώντας τη πραμάτεια τους από τα βουνά και τα δάση.

Το Μουσείο μπορεί να φιλοξενήσει στους χώρους του οργανωμένες ή μεμονωμένες ενημερωτικές επισκέψεις και εκπαιδευτικές εκδρομές προσφέροντας τα παρακάτω:

- Σειρά εκθεμάτων που αφορούν την μελισσοκομία από την παλιά εποχή (μέχρι και 200 χρόνια πριν ) έως και την σύγχρονη.
- Παρουσίαση παλιών και σύγχρονων μεθόδων μελισσοκομίας (π.χ. χειρισμοί κυψέλης ,αναπαράσταση μελιτοεξαγωγής ,παραγωγή άλλων προϊόντων μέλισσας όπως κερί, γύρη, βασιλικός πολτός ,πρόπολη κ.α.)
- Πειραματικές κυψέλες παρατήρησης (διαφανείς) όπου με ασφάλεια μπορεί κανείς να δει την ζωή των μελισσών μέσα στο ίδιο τους το σπίτι.
- Ενημέρωση για την ζωή της μέλισσας και για τα προϊόντα της και με την βοήθεια οπτικοακουστικών μέσων. (VIDEO-PROJECTOR-CINEMA , DVD, cd -rom κ.τ.λ.)
- Συλλογή παλιών εργαλείων των αγροτών και μελισσοκόμων.
- Ξενάγηση στους χώρους λειτουργίας της σύγχρονης γραμμής συσκευασίας μελιού (κατόπιν συνεννοήσεως)
- Ανάλυση των φυσικών χαρακτηριστικών του μελιού και των άλλων αγαθών της μέλισσας στο χημείο ποιοτικού ελέγχου της μονάδας.
- Εξωτερικός μελισσόκηπος με μελισσοκομική χλωρίδα.
- Μεγάλοι στεγασμένοι και εξωτερικοί χώροι με αναψυκτήριο για την άνετη διαμονή των επισκεπτών.
- Εύκολη πρόσβαση (πάνω στην εθνική οδό Τσαίρι-Αεροδρομίου στην Παστίδα ) με τεράστιο πάρκινγκ και εξωτερικούς χώρους διακίνησης επισκεπτών.
- Δυνατότητα αγοράς φυσικών προϊόντων μέλισσας, απαραίτητα για την υγιεινή διατροφή του ανθρώπου.

Τοποθεσία: 5ο χλμ Λ. Φαληράκι- Αεροδρομίου, Παστίδα, Ρόδος 85101

Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΑΙ Η ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ

Μέλισσα
Μέλισσα που συλλέγει γύρη
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia) Φύλο: Αρθρόποδα(Arthropoda) Ομοταξία: Έντομα (Insekta) Τάξη: Υμενόπτερα (Hymenoptera) Οικογένεια: Apidae` Γένος: Apis Είδος: mellifera
Διώνυμη ονομασία
Apis mellifera Linnaeus 1758

Η ΜΕΛΙΣΣΑ από τη Βικιπαίδεια

Η μέλισσα είναι έντομο από την τάξη υμενόπτερα, που θεωρείται από όλα γενικά τα έντομα το πιο σπουδαίο από οικονομικής άποψης για τον άνθρωπο.

Είδη

Στο είδος της μέλισσας της μελιτοφόρου, όπως επίσημα λέγεται η μέλισσα, υπάρχουν τρεις βασικές ομάδες, η κάθε μια από τις οποίες έχει και μερικές φυλές. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει τις μέλισσες της ανατολικής Ασίας με εκπρόσωπο τη μέλισσα την ινδική. Η δεύτερη ομάδα είναι η αφρικανική και η τρίτη ομάδα είναι η ευρωπαϊκή, που περιλαμβάνει πάνω από 10 φυλές. Οι πιο γνωστές διεθνώς είναι η Ιταλική (ligoustica) και η Γιουγκοσλαβική (Carnica), ενώ στην Ελλάδα πιο διαδεδομένη ντόπια φυλή είναι η (Cecropia) η οποία πήρε το όνομά της από τον ομώνυμο βασιλιά της Πελλοπονήσου.

Η καθεμιά από τις παραπάνω ομάδες έχει μερικά βασικά διακριτά χαρακτηριστικά. Τα τελευταία χρόνια άρχισε η συστηματική διασταύρωση των μελισσών για να δημιουργηθεί νέος τύπος που θα έχει μέσο μέγεθος, θα είναι ήσυχη και εργατική και θα πολλαπλασιάζεται σχετικά εύκολα την άνοιξη.

Ιστορία

Η σπηλαιογραφία της Μπικόρπ: συλλογή μελιού πριν από 15.000 χρόνια

Η μέλισσα ζει στη Γη το λιγότερο 15 εκατομμύρια χρόνια και θεωρείται από τους πιο παλιούς κατοίκους της, που εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη και σήμερα.

Είναι από τα ελάχιστα είδη των εντόμων που ο άνθρωπος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, βλέποντας ότι θα είχε κάποιο οικονομικό όφελος. Η προσπάθεια αυτή του ανθρώπου να εξημερώσει τη μέλισσα δεν είναι νέα. Υπάρχει μια σπηλαιογραφία στην Μπικόρπ της Ισπανίας, ηλικίας τουλάχιστον 15.000 χρόνων, όπου εικονίζεται ένας άνθρωπος που προσπαθεί να πάρει μέλι από μελίσσι.

Ανατομία

Το σώμα των μελισσών αποτελείται από το κεφάλι, το θώρακα και την κοιλιά. Στο κεφάλι των μελισσών υπάρχουν δυο σύνθετα μάτια στα πλάγια και τρία απλά στο πάνω μέρος. Από το τμήμα που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια, φυτρώνουν δυο κεραίες, πάνω στις οποίες βρίσκονται διάφορα αισθητήρια όργανα. Στο μπροστινό τμήμα του θώρακα φέρει δύο ζεύγη μεμβρανωδών φτερών. Η κοιλιά είναι χωρισμένη σε δακτυλίους, που ανάμεσά τους βρίσκονται οι κηρογόνοι αδένες. Ο τελευταίος απ' τους δακτυλίους έχει το κεντρί. Τα αρσενικά δεν διαθέτουν ούτε κηρογόνους αδένες ούτε κεντρί.

Κοινωνική οργάνωση

Οι μέλισσες ανήκουν στην κατηγορία των εντόμων που παρουσιάζουν σαφή ιεράρχηση και ζουν σε μεγάλες οικογένειες, μέσα σε κυψέλες. Σε κάθε οικογένεια υπάρχει μια "βασίλισσα", που έχει σαν μοναδική αποστολή να εξασφαλίζει τον πολλαπλασιασμό της οικογένειας. Η οικογένεια έχει ακόμη μερικούς αρσενικούς, τους κηφήνες, που προορίζονται να γονιμοποιήσουν μόνο μια φορά τη βασίλισσα και στη συνέχεια να πεθάνουν. Τέλος κάθε οικογένεια αποτελείται από μερικές χιλιάδες θηλυκές μέλισσες, που είναι στείρες και λέγονται "εργάτριες". Οι εργάτριες, που αποτελούν και το βασικό πληθυσμό, έχουν πολλές και σύνθετες αποστολές, αρχίζοντας από τη δημιουργία αποθεμάτων τροφών, μέχρι τη φύλαξη της κυψέλης και την περιποίηση των μικρών.

Η βασίλισσα, ο κηφήνας και η εργάτρια ξεχωρίζουν με την πρώτη ματιά μεταξύ τους. Η εργάτρια είναι πιο μικρή και από τον κηφήνα και από τη βασίλισσα, και πιο αδύνατη. Η βασίλισσα έχει μεγαλύτερο μήκος, ενώ ο κηφήνας είναι κοντός, χοντρός και πιο σκούρος. Τόσο ο κηφήνας όσο και η βασίλισσα δεν έχουν κεντρί και δηλητήριο, σε αντίθεση με τις εργάτριες που έχουν. Οι εργάτριες και οι βασίλισσες προέρχονται από γονιμοποιημένα αυγά. Αντίθετα, οι κηφήνες προέρχονται από αυγά μη γονιμοποιημένα. Έτσι, από το ίδιο αυγό είναι δυνατό να δημιουργηθεί βασίλισσα ή εργάτρια. Η διαφοροποίηση είναι αποτέλεσμα μιας ειδικής διατροφής που λαμβάνουν οι βασίλισσες από τη στιγμή που θα βγουν από το αυγό μέχρι που να μεταμορφωθούν σε τέλειο έντομο. Τρέφονται αποκλειστικά και μόνο από έναν πολτό, το λεγόμενο βασιλικό πολτό. Ο βασιλικός πολτός είναι στην πραγματικότητα αδενικό έκκριμα των εργατριών του οποίου η ακριβής σύνθεση, μέχρι σήμερα, δεν έχει προσδιοριστεί. Με το έκκριμα αυτό τρέφονται και εργάτριες, αλλά μόνο για ένα διάστημα που δεν ξεπερνά τις 48 ώρες. Στη συνέχεια τρέφονται με μείγμα μελιού, γύρης κλπ. Το μείγμα αυτό περιέχει κάποια ουσία που τελικά προκαλεί εκφυλισμό των γεννητικών οργάνων των εργατριών, τα οποία ατροφούν και δεν αναπτύσονται γίνονται ατελή θηλυκά έντομα δηλαδή εργάτριες μέλισσες.. οι κηφήνες τρέφονται και αυτοί με μείγμα βασικά μελιού και γύρης.

Αναπαραγωγή

Μέλισσες

Η βασίλισσα γονιμοποιείται μόνο μια φορά κάθε χρόνο, στην αρχή της άνοιξης. Τότε εγκαταλείπει τη φωλιά και πετά στον αέρα συνοδευόμενη από μερικές δεκάδες κηφήνες. Η "γαμήλια τελετή" και το ζευγάρωμα γίνεται πάντα στον αέρα. Στο γαμήλιο αυτό ταξίδι η βασίλισσα δεν συνοδεύεται από τις εργάτριες και είναι ουσιαστικά απροστάτευτη. Ακριβώς το γεγονός αυτό έχει την πιο μεγάλη αξία στη φυσική επιλογή των μελισσών. Αν η βασίλισσα δεν είναι ικανή να αποφύγει τους εχθρούς της, τότε πρέπει να πεθάνει, χωρίς ν' αφήσει απογόνους. Τη θέση της θα πάρει κάποια άλλη που θα αποδειχτεί πιο γερή και πιο ικανή.

Μετά το ζευγάρωμα η βασίλισσα επιστρέφει στην κυψέλη. Οι φύλακες εργάτριες επιτρέπουν στη βασίλισσα να περάσει μόνο στην περίπτωση που έχει γονιμοποιηθεί, διαφορετικά δεν την αφήνουν μέχρι που να γονιμοποιηθεί. Δεν αφήνουν όμως τους κηφήνες να περάσουν. Μετά το γαμήλιο ταξίδι, οι κηφήνες είναι καταδικασμένοι σε θάνατο.

Οι μέλισσες αποτελούν μέχρι σήμερα έναν άγνωστο κόσμο. Ενώ πρόκειται για τέλεια οργανωμένη κοινωνία, δεν είναι ακόμη γνωστός ο τρόπος λειτουργίας και συνεννόησης. Το ότι οι μέλισσες συνεννοούνται μεταξύ τους είναι πέρα από κάθε αμφιβολία. Το ερώτημα που εξακολουθεί να παραμένει είναι το πώς γίνεται αυτό.

Μέχρι σήμερα έχει λυθεί το μυστήριο του προσανατολισμού και της ειδοποίησης ότι κάπου υπάρχει γύρη ή νέκταρ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και τι είδος και σε ποια ποσότητα. Έτσι αν κάποια μέλισσα βρει νέκταρ, δεν θα ειδοποιήσει ολόκληρο το μελίσσι, αλλά όσες είναι αρκετές, για να μαζέψουν το νέκταρ. Ο προσανατολισμός τους γίνεται με την πόλωση του φωτός. Όσον αφορά την επικοινωνία μεταξύ τους, υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα κινήσεων, ένα είδος "χορού", που εκτελεί η πρώτη μέλισσα που βρήκε την πηγή της τροφής. Οι υπόλοιπες εργάτριες παρακολουθούν το χορό, τον ερμηνεύουν και πετούν κατευθείαν, χωρίς να χάσουν το δρόμο τους.

Προϊόντα

Οι μέλισσες εκτρέφονται για το μέλι, που θεωρείται μια από τις πιο καλές τροφές, για το βασιλικό πολτό που χρησιμοποιείται σαν διεγερτικό και στην παρασκευή καλλυντικών, για το κερί, που πριν από μερικά χρόνια είχε μεγάλη αξία, και για το δηλητήριό τους που περιέχει ουσίες, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν φάρμακο για τους ρευματικούς. Ακόμη πολύ μεγάλη είναι η προσφορά των μελισσών στην επικονίαση των λουλουδιών. Η οικονομική σημασία της γονιμοποίησης, στην οποία συμβάλλουν οι μέλισσες μεταφέροντας γύρη από λουλούδι σε λουλούδι, είναι ανυπολόγιστη.

Στιγμές από τη καθημερινή ζωή της εργάτριας μέλισσας

Η Μελισσοκομία

Μέλισσες στην τεχνητή φωλιά τους, όπου παράγουν μέλι

Μελισσοκομία ονομάζεται η τέχνη της εκτροφής των μελισσών. Οι μέλισσες έχουν την τάση να δημιουργούν φωλιές και να παραμένουν μέσα σε τρύπες, σε κουφάλες δέντρων κλπ. Αυτό οδήγησε τον άνθρωπο στη σκέψη ότι είναι δυνατό να τις συλλάβει και να τις βάλει να ζήσουν μέσα σε κάποιο κουτί, που να μοιάζει με κουφάλα δέντρου ή με τρύπα σε βράχο, προκειμένου να παράγουν μέλι γι' αυτόν. Έτσι άρχισε σιγά - σιγά ο άνθρωπος να ασχολείται με τη μελισσοκομία.

Η μελισσοκομία έχει αρκετά παλιά παράδοση. Σε διάφορες ζωγραφικές παραστάσεις, που βρέθηκαν στις Πυραμίδες της Αιγύπτου, εικονίζονται άνθρωποι που ασχολούνται με τη μελισσοκομία. Στην αρχαία Ελλάδα επίσης η μελισσοκομία βρισκόταν σε αρκετά υψηλό επίπεδο. Άλλωστε από την εποχή αυτή υπάρχουν τα γραπτά του Αριστοτέλη για τη μελισσοκομία. Οι απόψεις του αυτές εξακολουθούσαν να ισχύουν μέχρι και το μεσαίωνα. Ο μεσαίωνας δεν πρόσθετε και πολλά καινούρια πράγματα στη μελισσοκομία, εκτός ίσως από τον καπνό, όταν επρόκειτο να ασχοληθεί κανείς με τις μέλισσες, ώστε αυτές να μην αγριεύουν πολύ. Αργότερα η μελισσοκομία αποτέλεσε είδος ασχολίας των μοναχών στα μοναστήρια, όπου και αναπτύχθηκε σημαντικά.

Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τη γνώρισε η μελισσοκομία τα τελευταία εκατό χρόνια και ακόμη μεγαλύτερη τα τελευταία χρόνια μετά τον πόλεμο. Σήμερα είναι πια πάρα πολλά γνωστά πράγματα από τη βιολογία των μελισσών, από τη νομοτέλεια που διέπει τη ζωή τους, τον τρόπο της ζωής τους κλπ. Σε μερικά κράτη η μελισσοκομία έχει πάρει το χαρακτήρα της βιομηχανικής παραγωγής, όπως στον Καναδά, την Ρωσία και τις ΗΠΑ. Η Ελλάδα διαθέτει ιδανικές συνθήκες για τη μελισσοκομία. Η ανάπτυξή της όμως στη χώρα μας δεν είναι τέτοια, όση επιτρέπουν οι κλιματολογικές συνθήκες της.

Μελισσοκόμος.
Κατά τις μελισσοκομικές εργασίες είναι απαραίτητος ο προστατευτικός ρουχισμός και εξοπλισμός, ειδικά για το πρόσωπο, προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες επιπλοκές από τα τσιμπήματα των μελισσών.

Οι παλιές κυψέλες έχουν αντικατασταθεί με νέες ξύλινες και πολύ πιο πρακτικές και αποδοτικές. Σήμερα υπάρχουν δύο τρόποι μελισσοκομίας. Ο ένας, όπου το σύνολο των κυψελών παραμένει σε ένα μέρος μόνιμα και ο άλλος, που κάθε φορά μεταφέρεται στην περιοχή που έχει λουλούδια.

Ο δεύτερος τρόπος, η νομαδική μελισσοκομία, θεωρείται ασύγκριτα πιο αποτελεσματική και πιο αποδοτική.