Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015

ΕΞΥΠΝΑ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΚΥΨΕΛΗΣ




ΣΗΜΑΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ


ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ 5η συνεδρία

5η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Mελισσοκομική χλωρίδα - Μελιτογόνα έντομα
ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΘΕΜΕΛΙΟ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ
(ομιλητής:B.Λιάκος)


Β. Λιάκος
Π. Καθηγητής Κτηνιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ
Σύμφωνα με το βιοϊατρικό μοντέλο η υγεία αποτελεί έκφραση της φυσιολογικής λειτουργίας των οργάνων και των συστημάτων που χαρακτηρίζουν κάθε έμβιο οργανισμό. Η υγεία στη μέλισσα χαρακτηρίζεται από τη φυσιολογική λειτουργία των οργάνων της και των συστημάτων της. Η έννοια της υγείας στον πολυοργανισμό μελίσσι είναι κάτι πιο σύνθετο και εκφράζεται με τη δυνατότητα φυσιολογικής εκτέλεσης των κοινωνικών λειτουργιών του σε αρμονία με το περιβάλλον.

Οι βασικές κοινωνικές λειτουργίες μελισσιού είναι η συλλογή και αποθήκευση τροφών, η εκτροφή γόνου και ανανέωση του πληθυσμού, η εκτροφή αναπαραγωγικών ατόμων, η ρύθμιση της θερμοκρασίας του μελισσιού και η άμυνα του μελισσιού. Οι λειτουργίες αυτές είναι στενά συνδεμένες με το περιβάλλον (κλίμα, καιρικές συνθήκες, μελισσοκομική χλωρίδα). Η έλλειψη μελισσοκομικής χλωρίδας, δεν επιτρέπει τη φυσιολογική συλλογή και αποθήκευση τροφών. Η ελλειπής σε ποσότητα ή και ποιότητα τροφή επηρεάζει ανάλογα την εκτροφή του γόνου και μεταβάλει τη δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού. Η διατήρηση της δημογραφικής ισορροπίας, είναι πρωταρχικής σημασίας για την υγεία του μελισσιού.

Το μελίσσι έχει τη δυνατότητα στην περίπτωση που εξωτερικοί παράγοντες μεταβάλουν τη δημογραφική του σύνθεση, να κάνει διορθωτικές ενέργειες και να αποκαθιστά σταδιακά τη δημογραφική του ισορροπία. Αν η δημογραφική σύνθεση μεταβληθεί δραματικά και το μελίσσι δεν μπορεί να εξισορροπήσει την κατάσταση, αυτό εξασθενεί, εμφανίζει ποικίλα προβλήματα και τελικά χάνεται. Πολύ συχνά οι μελισσοκόμοι αλλά και οι ειδικοί επιστήμονες αποδίδουν την απώλεια σε κάποια ασθένεια ή ασθένειες που προσβάλουν δευτερογενώς το μελίσσι και όχι στην πραγματική αιτία.

Υπάρχει στενή σχέση μεταξύ μέλισσας και μελισσοκομικών φυτών, η οποία για τα μελίσσια είναι σχέση απόλυτης εξάρτησης, δεδομένου ότι και οι πιο πλήρεις λεγόμενες μελισσοτροφές, δεν εξασφαλίζουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για τη σωστή διατροφή και την ανάπτυξη του μελισσιού. Οι έντονες κλιματικές μεταβολές των τελευταίων χρόνων αλλά και άλλες ανθρωπογενείς αιτίες έχουν μειώσει δραματικά τη μελισσοκομική χλωρίδα παγκόσμια, αν δεν βρεθούν λύσεις για την αποκατάστασή της, η μελισσοκομία, ιδιαίτερα η επαγγελματική κινδυνεύει να αφανισθεί.

Καθήκον της μελισσοκομικής επιστημονικής κοινότητας είναι να ρίξει όλο το βάρος της έρευνάς της στην εξεύρεση πρακτικά εφαρμόσιμων λύσεων και των μελισσοκόμων να μεριμνήσουν για την δημιουργία μελισσοκομικής χλωρίδας με δικές τους δαπάνες.



 
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΓΥΡΕΟΔΟΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ

ΠΡΩΤΕΪΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑ
(ομιλητής:B.Λιόλιος)


B. Λιόλιος, Χρ. Τανανάκη, Μ. Δήμου, Δ. Κανέλης, Γ. Γκόρας, Εμ. Καραζαφείρης,
Μ.-Α. Ροδοπούλου, Α. Θρασυβούλου
Εργαστήριο Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας, Σχολή Γεωπονίας,
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Η υπάρχουσα βιβλιογραφία κατατάσσει τη συλλεγόμενη από τις μέλισσες γύρη ως «υψηλής» ή «χαμηλής» ποιότητας σύμφωνα με την περιεκτικότητά της σε πρωτεΐνες. Ωστόσο, μια αξιολόγηση των φυτικών ειδών βασιζόμενη αποκλειστικά στο ποσοστό πρωτεϊνών της γύρης τους μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα. Για παράδειγμα, η παρουσία κάποιων γυρεοδοτικών φυτών με γύρη «χαμηλής» πρωτεϊνικής αξίας, σε χρονικά διαστήματα όπου παρατηρείται περιορισμένη διαθεσιμότητα γύρης, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για την ανάπτυξη των μελισσών. Αντιθέτως, η πρωτεϊνική συνεισφορά ενός γυρεοδοτικού φυτού με γύρη «πλούσια» σε πρωτεΐνες, σε μία περίοδο όπου υπάρχει αφθονία ανθισμένων ειδών, μετριάζεται δεδομένου ότι υπάρχουν εναλλακτικές διαθέσιμες πηγές για να καλύψει το μελίσσι τις διατροφικές του ανάγκες.

Στα πλαίσια της παρούσας έρευνας θεωρήθηκε σημαντικό, εκτός από την περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, να ληφθεί υπ’ όψιν και η συνολική ποσότητα γύρης που συλλέχθηκε από κάθε είδος, η οποία σχετίζεται με την αφθονία των φυτών στην περιοχή, τη διάρκεια άνθησης, και την εποχή συλλογής (άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο).Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα, οι προτιμήσεις των μελισσών δε σχετίζονται με το πρωτεϊνικό περιεχόμενο των διαφόρων ειδών. Αντιθέτως, η αφθονία των ειδών σε μια περιοχή, η διάρκεια άνθησής τους και η εποχή επηρεάζουν σημαντικά τη συλλεγόμενη ποσότητα γύρης και επομένως και την προσφορά πρωτεϊνών στη κυψέλη. Ένας μικρός αριθμός φυτικών ειδών συμβάλλει σημαντικά στην κάλυψη των πρωτεϊνικών αναγκών των μελισσών. Από 46 φυτικά είδη, μόνο τα 14 συνεισέφεραν το 88.8% των συνολικών πρωτεϊνών.

Το ποσοστό πρωτεϊνών στα εξεταζόμενα είδη γύρης κυμάνθηκε από 13.91% έως 25.52%. Γύρη από φυτά που ανθίζουν την άνοιξη παρουσίασε υψηλότερο ποσοστό πρωτεϊνών (20% - 24.7%) από αυτά του καλοκαιριού (15.1% - 19.9%) και του φθινοπώρου (19.3% - 23.1%). Η αυξημένη συλλογή γύρης που παρατηρήθηκε την άνοιξη σε συνδυασμό με την υψηλή περιεκτικότητα πρωτεϊνών πιθανότατα εξηγεί την έντονη αύξηση του πληθυσμού και του γόνου την περίοδο αυτή.




ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΤΗΣΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΜΕΛΙΤΟΕΚΚΡΙΣΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΥΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΑΤΟ»,

ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ
(ομιλητής:Σ.Γούναρη)


Σ. Γούναρη
Εργ. Μελισσοκομίας, Ινστ. Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων,
ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ»


Το ερευνητικό πρόγραμμα, στο οποίο αναφέρεται η εισήγηση χρηματοδοτήθηκε από το Υπ.ΑΑ&Τ, μέσω του Καν (ΕΚ) 1234/2007-Δράση 6.1. «Εφαρμοσμένη έρευνα» κατά τη διετία 2012-2013 και είναι και στα χρηματοδοτούμενα προγράμματα της τριετίας 2014-2016. Συνεργαζόμενοι φορείς εκτός από το Εργ. Εδαφολογίας του ΙΔΜΟ, είναι το Εργ. Μελισσοκομίας του ΑΠΘ, το Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Εθνικό Καποδιστριακό Παν. Αθηνών, το Χημικό τμήμα. Πολύτιμοι επίσης συνεργάτες μελισσοκόμοι που δραστηριοποιούνται στις περιοχές που παρακολουθούνται.

Σκοπός του προγράμματος η διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν την μελιτοέκκριση των μελιτογόνων εντόμων του πεύκου και του ελάτου. Στόχος του η στοιχειοθέτηση μοντέλου πρόβλεψης της μελιτοέκκρισης και ενημέρωσης των μελισσοκόμων.

Το μέλι μελιτώματος (πεύκου και ελάτου) είναι το προϊόν που παράγεται από ένα σύστημα φυσικό που το απαρτίζουν, τα δέντρα, τα μελιτογόνα έντομα, οι μέλισσες και ο μελισσοκόμος και επηρεάζεται άμεσα από τις κλιματολογικές συνθήκες.

Στην εισήγηση παρουσιάζονται στοιχεία αναφορικά με την φυσιολογία των δέντρων και την βιολογία των μελιτογόνων εντόμων, σε σχέση με τις κλιματικές συνθήκες, τα τελευταία 3 χρόνια.
 Οι περιλήψεις των ομιλιών στην ιστοσελίδα της 
Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας. 

Οι ηχογραφημένες ομιλίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα
Βυσσινί Μέλισσα

Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015

ΟΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΖΕΥΓΑΡΩΜΑΤΟΣ

Ο ΚΗΦΗΝΑΣ ΣΤΗ ΓΑΜΗΛΙΑ ΠΤΗΣΗ

ΤΟ ΠΕΟΣ ΤΟΥ ΚΗΦΗΝΑ

ΤΟ ΖΕΥΓΑΡΩΜΑ: Ο ΚΗΦΗΝΑΣ ΚΑΙ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ 
Πηγή: coronaapicultores.blogspot.com

Η ΠΤΗΣΗ ΖΕΥΓΑΡΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ


Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ


Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2015

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΗ ΠΡΆΞΗ 4η συνεδρία







Γ’ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
 

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΣΑΒΒΑΤΟ: 15 Νοεμβρίου 2014

4η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Mέλισσα και περιβάλλον




Ταχύρρυθμες εκπαιδεύσεις μελισσοκομίας από τον ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ», Τάσεις & Προοπτικές
(ομιλητής:Α. Μαλλή)


 
ΟΙ ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΤΕΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ:      ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΕΙΛΕΣ 
(ομιλητής:Θ.Πετανίδου)


Θεοδώρα Πετανίδου
Εργαστήριο Βιογεωγραφίας & Οικολογίας
Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου


To Αιγαίο χαρακτηρίζεται ως παγκόσμιο hotspot ποικιλότητας επικονιαστών, μεταξύ των οποίων ποσοτικά και ποιοτικά κυριαρχούν, οι άγριες μέλισσες, οι συρφίδες και οι βομβυλίδες. Από την άλλη, η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη χώρα της Ευρώπης η οποία δεν διαθέτει εθνικό κατάλογο και γνώση για την κατανομή των επικονιαστών της.

Στην ομιλία θα παρουσιασθούν τα έως τώρα ληφθέντα αποτελέσματα του έργου «Οι επικονιαστές του Αιγαίου: βιοποικιλότητα και απειλές – The Pollinators of the Aegean Archipelago: diversity and threats (Pol-Aegis ένα ερευνητικό έργο υλοποιείται από το 2012 στο Εργαστήριο Βιογεωγραφίας & Οικολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στη Μυτιλήνη. Εκτός από την απόκτηση πρωτογενούς γνώσης που αφορά στην βιοποικιλότητα (οικολογική, γενετική) και την κατανομή (βιογεωγραφία) των επικονιαστών του νησιωτικού Αιγαίου, το έργο στοχεύει στη μελέτη των απειλών που ενδέχεται να αφορούν στους επικονιαστές του Αιγαίου, με απώτερο στόχο την εφαρμογή φιλικών προς τους επικονιαστές διαχειριστικών πρακτικών στη χώρα μας και τη Μεσόγειο γενικότερα. Επίσης, στοχεύει στη δημιουργία υποδομών (εμπλουτισμός της Μελισσοθήκης του Αιγαίου, της συστηματικής συλλογής αναφοράς άγριων μελισσών και άλλων εντόμων επικονίασης που είναι εγκατεστημένη στο παραπάνω Εργαστήριο), όπως και ταξινομικού κεφαλαίου (κλείδες αναγνώρισης των Συρφίδων της Ελλάδος, εκπαίδευση νέων στην αναγνώριση και ταξινομική εντόμων-επικονιαστών) για την ενίσχυση της σχετικής έρευνας στην Ελλάδα.


 
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΟΥ ΔΙΕΠΕΙ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ
(ομιλητής:E.Κολοκοτρώνη)


Ε. Κολοκοτρώνη
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Διεύθυνση Ζωικής Παραγωγής & ΑΠΑ
Τμήμα Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας
Η μελισσοκομία είναι ένας σημαντικός κλάδος της πρωτογενούς παραγωγής, αποτελεί επαγγελματική διέξοδο και στηρίζει το οικογενειακό εισόδημα.

Το ευνοϊκό κλίμα που επικρατεί στη χώρα μας, η ιδιαίτερα πλούσια μελισσοκομική χλωρίδα και το υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας παρέχουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης του τομέα. Οι επιχορηγήσεις στον κλάδο είναι καθοριστικής σημασίας. Τα κοινοτικά προγράμματα αποτελούν τα εργαλεία στήριξης των μελισσοκόμων για την ανάπτυξη της παραδοσιακής αυτής απασχόλησης, τη μείωση του κόστους παραγωγής και τη βελτίωση του εισοδήματος τους.

Το πρόγραμμα Μελισσοκομίας, είναι ένα τριετές επαναλαμβανόμενο εθνικό πρόγραμμα για τη βελτίωση των συνθηκών παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων μελισσοκομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι δράσεις που περιλαμβάνονται είναι η τεχνική στήριξη των μελισσοκόμων μέσω της λειτουργίας των Κέντρων Μελισσοκομίας, η αντικατάσταση των παλιών και φθαρμένων κυψελών με νέες, οι δαπάνες μετακίνησης των μελισσοσμηνών, τα εκπαιδευτικά σεμινάρια, η προώθηση του μελιού και των λοιπών προϊόντων της κυψέλης, οι αναλύσεις στο μέλι, η λειτουργία του Ηλεκτρονικού Δικτύου Μελισσοκομίας – Melinet, και τέλος η εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων στον τομέα της μελισσοκομίας και των μελισσοκομικών προϊόντων.

Στα πλαίσια του κοινοτικού καθεστώτος των ειδικών μέτρων για τη στήριξη της γεωργίας στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους υλοποιείται το πρόγραμμα πρωτοβουλιών από τους Μελισσοκομικούς Συνεταιρισμούς.

Η επιχειρηματικότητα των μελισσοκόμων ενθαρρύνεται επίσης στα πλαίσια του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης.

Η δυνατότητα επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό των μελισσοκομικών εκμεταλλεύσεων και η αξιοποίηση των ενισχύσεων στην μεταποίηση, τυποποίηση και συσκευασία, έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της προστιθέμενης αξίας και της ανταγωνιστικότητας του μελιού και των λοιπών προϊόντων κυψέλης. Τα κίνητρα για την εγκατάσταση νέων γεωργών είναι ένα εξίσου σημαντικό και χρήσιμο μέτρο, καθώς τα τελευταία χρόνια η εκδήλωση ενδιαφέροντος για ενασχόληση στον τομέα είναι εντυπωσιακή.

Οι συστηματικές προσπάθειες για τη στήριξη του κλάδου της μελισσοκομίας, ο αποτελεσματικός συντονισμός όλων των ενεργειών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και την επίτευξη των στόχων για την ανάπτυξη του τομέα, θα οδηγήσουν στην παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων και στην εύστοχη προώθηση τους. 



ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ Β. Α. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ:

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
(ομιλητής:Π.Παναγιωτόπουλος)


Κυριάκος Π. Παναγιωτόπουλος
Καθηγητής
Εργαστήριο Εδαφολογίας, Τμήμα Γεωπονίας
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης



Στη Β. Α. Χαλκιδική, μια δασική περιοχή έκτασης 317.000 στρεμμάτων μαζί με βιομηχανικές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, οχήματα, οικίσκους και πολλά άλλα παραχωρήθηκε το 2004 στην εταιρεία ‘Ελληνικός Χρυσός ΑΕ’ έναντι 11 εκατομμυρίων Ευρώ, τίμημα που θεωρήθηκε πολύ μικρό ακόμη και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε αυτή την περιοχή ξεκίνησαν από το 2011 προπαρασκευαστικές εργασίες κατ’ αρχήν στη θέση Σκουριές όπου θα πραγματοποιηθεί επιφανειακή και υπόγεια εξόρυξη πετρώματος (146 εκατομμύρια τόνοι) το οποίο περιέχει 0,89 γραμμάρια χρυσού ανά τόνο και 0,56 % χαλκό. Στο πέτρωμα όμως υπάρχουν και όλα σχεδόν τα βαρέα μέταλλα (ΒΜ) τα οποία ως γνωστόν έχουν τοξικές επιδράσεις σε φυτά, ζώα και ανθρώπους. Επίσης, θα κατασκευαστεί ένα εργοστάσιο εμπλουτισμού και δύο φράγματα ύψους περίπου 140 μέτρων για το σχηματισμό λεκανών απόθεσης των αποβλήτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δυναμικότητα του εργοστασίου θα είναι 24.000 τόνοι πετρώματος την ημέρα από το οποίο, μετά την επεξεργασία, το 98 % θα μετατραπεί σε απόβλητο. Κατά την επιφανειακή εξόρυξη θα χρησιμοποιούνται 4 - 6 τόνοι εκρηκτικών την ημέρα και θα εκλύονται χιλιάδες τόνοι σκόνης πετρώματος. Ταυτόχρονα, θα προκληθεί προ-αποστράγγιση της περιοχής με την ανόρυξη 9 γεωτρήσεων πολύ μεγάλου βάθους.

Όλα τα προηγούμενα θα προκαλέσουν ξήρανση του δάσους και σταδιακή ερημοποίηση της περιοχής καθώς και σοβαρές επιπτώσεις, λόγω ρύπανσης από ΒΜ, στα εδάφη, στα νερά και στην ατμόσφαιρα της περιοχής. Επομένως, σοβαρές επιπτώσεις θα παρουσιαστούν στη Γεωργία, στην Κτηνοτροφία και στη Μελισσοκομία. Συγκεκριμένα, σκόνη πετρώματος από την ατμόσφαιρα θα καλύψει τα φύλλα των φυτών και θα παρεμποδίζει τη διαπνοή και τη φωτοσύνθεση ενώ τα ΒΜ που βρίσκονται στη σκόνη θα απορροφώνται από τα φύλλα. Επιπλέον, καθώς τόσο το έδαφος όσο και το νερό θα ρυπανθούν με ΒΜ, αυτά θα προσλαμβάνονται από τις ρίζες των φυτών. Έτσι, τα ΒΜ θα συσσωρεύονται σε όλους τους ιστούς των φυτών αλλά και στο νέκταρ και στη γύρη. Σε τέτοιες συνθήκες, τα φυτά θα εμφανίζουν μικρή ανάπτυξη, πρόωρη γήρανση και μάρανση ενώ οι σπόροι τους θα έχουν μικρή φυτρωτική ικανότητα. Οι επιπτώσεις αυτές θα εμφανιστούν τόσο στη φυσική βλάστηση όσο και στα καλλιεργούμενα φυτά.

Η ρύπανση του αέρα, του νερού και των ζωοτροφών με ΒΜ θα έχει συνέπειες στην ανάπτυξη, υγεία και επιβίωση όλων των ζώων. Χαρακτηριστικές επιπτώσεις είναι οι παθήσεις του ήπατος και των νεφρών, η τύφλωση και γενετικές ανωμαλίες ή αποβολές εμβρύων ενώ όλα τα ζωικά προϊόντα θα είναι επιβαρυμένα με ΒΜ.

Οι επιπτώσεις της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Μελισσοκομία οφείλονται: α) στη σκόνη μεταλλεύματος με τα ΒΜ που θα επικαθήσει στο μελίτωμα της πεύκης και της δρυός και θα δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα αρνητικό περιβάλλον για τη διατροφή και επιβίωση των μελισσών, β) στα επιβαρυμένα με ΒΜ νέκταρ και γύρη που θα μεταφέρονται από τις μέλισσες στην κυψέλη με αποτέλεσμα να δηλητηριάζεται ο γόνος, να μειώνεται ο πληθυσμός των μελισσών και τελικά να χάνεται ολόκληρο το μελίσσι και γ) στην εμφάνιση διαφόρων ενδημικών ασθενειών όταν οι μέλισσες καταπονηθούν λόγω ρύπανσης του περιβάλλοντος με ΒΜ. Θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι η Μελισσοκομία στη Χαλκιδική έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς υπάρχουν περισσότεροι από 800 μελισσοκόμοι (οι μισοί από τους οποίους είναι επαγγελματίες), μεγάλη πυκνότητα κυψελών και περισσότερες από 150.000 κυψέλες που ο αριθμός τους αυξάνει πολύ περισσότερο το Φθινόπωρο που μεταφέρονται στη Χαλκιδική κυψέλες από την υπόλοιπη Ελλάδα.

 Οι περιλήψεις των ομιλιών στην ιστοσελίδα της 
Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας. 

Οι ηχογραφημένες ομιλίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα
Βυσσινί Μέλισσα

Σάββατο 17 Ιανουαρίου 2015

Ξύπνα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ 3η συνεδρία

3η ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Εχθροί του μελισσιού



ΜΙΚΡΟ ΣΚΑΘΑΡΙ ΚΥΨΕΛΗΣ (Aethina tumida) (ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ)
(ομιλητής:K.Ουρειλίδης)
Κ. Ουρεϊλίδης

Κτηνιατρικό Εργαστήριο Καβάλας, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, chridbad@gmail.com
Το Μικρό Σκαθάρι Κυψελών (ΜΣΚ), Aethina tumida, Murray 1867 (Coleoptera: Nitidulidae) αποτελεί ενδημικό παράσιτο, μικρής σημασίας για τις κοινωνικές μέλισσες αυτόχθονες της υπο- Σαχάριας περιοχής της Αφρικής. Σε σημαντικό πρόβλημα εξελίχτηκε όταν "απέδρασε" από την Αφρική και εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ όπου προκάλεσε σοβαρές απώλειες στην ευρωπαϊκή μέλισσα (A. mellifera).

Υπό το φάσμα της πρόσφατης άφιξής του ΜΣΚ στην Ευρώπη (Ιταλία, επαρχία Reggio Calabria, Σεπτέμβριος 2014) και υπό τον κίνδυνο της επικείμενης εγκατάστασής του στην Ελλάδα, ο έγκαιρος εντοπισμός του παρασίτου είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας. Για τον παραπάνω λόγο απαιτείται πρόγραμμα επιτήρησης ιδιαίτερα σε περιοχές υψηλού κινδύνου όπως π.χ. λιμάνια, αεροδρόμια, συνοριακοί σταθμοί.

Η διάγνωση του ΜΣΚ πραγματοποιείται εργαστηριακά μετά από μορφολογική ταυτοποίηση ενηλίκου σκαθαριού ή της προνύμφης του. Απαραίτητη είναι και η διαφοροποίηση του ενήλικου A. tumida από άλλα είδη της οικογένειας Nitidulidae όπως π.χ. το Cychramus luteus, Carpophilus lugubris καθώς και της προνύμφης του από αυτές του κηρόσκορου (Galleria mellonella, Achroia grisella). Στην περίπτωση που εγκατασταθεί το ΜΣΚ σε μια περιοχή θα πρέπει οι μελισσοκόμοι να υιοθετήσουν διάφορες τεχνικές αντιμετώπισης του προβλήματος. Για το σκοπό αυτό γίνεται χρήση διαφόρων διαχειριστικών μέτρων, μηχανικών μέσων παγίδευσης, χημικών μέσων και βιολογικών μέτρων.



ΕΙΔΗ ΣΦΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

(ομιλητής:Ε. Παπάς)

Ε. Παπάς, Π. Χαριζάνης, Δ. Λαζαράκης
Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, vespula@aua.gr, melissa@aua.gr
Οι σφήκες (Hymenoptera:Vespidae) ως κοινωνικά έντομα, παρέχουν σημαντικές υπηρεσίες επικονίασης στα οικοσυστήματα, ενισχύοντας τη βιοποικιλότητα. Ταυτόχρονα πολλά είδη σφηκών ως αρπακτικά συμβάλλουν στον περιορισμό επιβλαβών ειδών εντόμων για τη γεωργία. Από την άλλη πλευρά όμως, προκαλούν μεγάλες ζημιές και στη χώρα μας, τόσο στη γεωργία (δενδροκομία, αμπελουργία), όσο και στη μελισσοκομία ως αρπακτικά της μέλισσας.

Εφόσον οι σφήκες στον Ελλαδικό χώρο δεν έχουν μελετηθεί με συστηματικό τρόπο, το Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (Γ.Π.Α.) διερευνά τη βιοποικιλότητα των ειδών της σφήκας σε χωρική και χρονική διάσταση για την καλύτερη κατανόηση της οικολογίας και της βιολογίας της σε διάφορες περιοχές της χώρας σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Από το Μάιο του τρέχοντος έτους έχουν γίνει συλλήψεις διαφόρων ειδών σφήκας στην Ήπειρο, Πελοπόννησο, Νησιά του Αργοσαρωνικού και των Κυκλάδων, Εύβοια, Ικαρία και Αττική, Κρήτη κ.ά. Τα συλλεχθέντα έντομα αφού καρφιτσώθηκαν κατάλληλα, τοποθετήθηκαν σε εντομολογικά κουτιά και βρίσκονται στη διαδικασία ταυτοποίησης με τη χρήση κατάλληλων κλείδων από τη διεθνή βιβλιογραφία.

Στο μελισσοκομείο του Γ.Π.Α. δοκιμάστηκαν διάφοροι τρόποι καταπολέμησης, δίνοντας έμφαση στη χρησιμοποίηση λιγότερο τοξικών ουσιών, χωρίς να είναι ελκυστικές για τη μέλισσα, όπως: ανάστροφη κυψέλη με τροφικά δολώματα και χρωματικές παγίδες με κόλλα και τροφικά δολώματα. Επίσης έγιναν δοκιμές για την προσέλκυση των σφηκών με χημικά δολώματα. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά
 
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ Vespa orientalis
(ομιλητής:Γ. Μαυροφρύδης)

Γ. Μαυροφρύδης
Αρχαιολόγος, Μελισσοκόμος


Από την αρχαιότητα ακόμη οι μελισσοκόμοι είχαν αντιληφθεί τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί στα μελίσσια η Vespa orientalis (ο “σκούρκος” ή “σερσένι” των μελισσοκόμων), ιδιαίτερα σε περιοχές με ξηροθερμικό κλίμα όπως αυτό πολλών νησιών, και άρχισαν να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία τους. Από την Ελληνιστική εποχή (323 -146 π.Χ.), το αργότερο, στις Κυκλάδες, στην Πάρο συγκεκριμένα, μείωναν, κατά την περίοδο των επιθέσεων της εν λόγω σφήκας, τις διόδους των μελισσών στις πήλινες κυψέλες τους χρησιμοποιώντας πώματα που έφεραν πολλές μικρές οπές. Από τις οπές αυτές μπορούσαν φυσικά να διέλθουν οι μέλισσες ήταν ωστόσο πρακτικώς αδύνατη η είσοδος των σφηκών στις κυψέλες. Η εν λόγω πρακτική, όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα, χρησιμοποιούνταν και από μελισσοκόμους της Αττικής κατά τη ρωμαϊκή τουλάχιστον περίοδο, όπως και από αυτούς της Κρήτης κατά τη ρωμαϊκή (146 π.Χ.- 330 μ.Χ.) και πρώιμη βυζαντινή (330 – 610 μ.Χ) εποχή.

Κατά την παραδοσιακή άσκηση της μελισσοκομίας, όπως αυτή ασκούνταν έως πριν μισό περίπου αιώνα, οι μελισσοκόμοι, στις περιοχές που η Vespa orientalis δημιουργούσε μείζονα προβλήματα χρησιμοποιούσαν την ίδια ακριβώς μέθοδο, τη μείωση δηλαδή κατά την επίμαχη περίοδο των εισόδων των μελισσών. Η πρακτική αυτή εφαρμοζόταν σε πολλά από τα Κυκλαδονήσια, σε ορισμένα από τα Δωδεκάνησα, στα Κύθηρα, στη Μάλτα και σε περιοχές της νότιας Μικράς Ασίας. Η μείωση της εισόδου επιτυγχανόταν, εκτός από τη χρήση πωμάτων με μικρές οπές, και με άλλους τρόπους, όπως με την τοποθέτηση μεταλλικής σίτας, καλαμένιας θυρίδας, κτενιωτού σχήματος πέτρας κ.α. μπροστά στην είσοδο των διαφόρων τύπων κυψελών. Στη σύγχρονη εποχή οι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούν επίσης μεθόδους μείωσης των διόδων των κυψελών για προστασία από τις σφήκες, πρωτίστως από τη Vespa orientalis (στη νότια Ελλάδα), με διαφόρων ειδών σίτες.

Πέραν ωστόσο από τη μείωση των διόδων λαμβάνονταν και άλλα μέτρα, τα οποία, επικουρικά, βοηθούσαν στην καλύτερη αντιμετώπιση του επικίνδυνου αυτού εχθρού των μελισσών. Ο Αριστοτέλης (384 – 322 π.Χ.) και ο Αιλιανός (175 – 235 μ.Χ.) αναφέρονται στα μέτρα που έπαιρναν οι μελισσοκόμοι της εποχής τους κατά των σφηκών. Ο δεύτερος μάλιστα περιγράφει λεπτομερειακώς την χρησιμοποιούμενη τότε σφηκοπαγίδα. Τις ίδιες ακριβώς μεθόδους χρησιμοποιούσαν και οι παραδοσιακοί μελισσοκόμοι

Ίσως σήμερα, η εικόνα του κυκλαδίτη παραδοσιακού μελισσοκόμου να προσπαθεί, σε περιόδους έξαρσης των επιθέσεων της Vespa orientalis, με ένα κλαδί να απομακρύνει τις σφήκες από τις κυψέλες του να είναι για εμάς μια γραφική σκηνή, ωστόσο, άλλα μέτρα που ο ίδιος έπαιρνε κατά των επιθετικών αυτών των εντόμων, όπως η καταστροφή των σφηκοφωλιών, η θανάτωση νωρίς την άνοιξη των βασιλισσών σφηκών και η χρήση σφηκοπαγίδων προτείνονται και ακολουθούνται από τους σύγχρονους συναδέλφους του.

Στην εποχή μας βέβαια, χρησιμοποιούνται και άλλες πρακτικές όπως ανοιχτές παγίδες με δολώματα και ειδική κόλλα στις οποίες προσκολλούνται μέχρι θανάτου οι σφήκες και, δυστυχώς, οι φόλες με δηλητηριασμένα κρέατα και ψάρια που συνεχίζουν να διασπείρουν ορισμένοι, θανατώνοντας πέραν των σφηκών και άλλα είδη ζώων.
 
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ
(ομιλητής:Α. Θρασυβούλου)

Α. Θρασυβούλου1, Γ. Γκόρας1, Δ. Κανέλης1, Β. Λιόλιος1 , Χ. Τανανάκη1,
Χ. Τοφαρής2, Γιαννούρης Ε.2
1Εργαστήριο Μελισσοκομίας - Σηροτροφίας, Α.Π.Θ.
2Υπουργείο Γεωργίας & Φυσικών Πόρων της Κύπρου
Οι μελισσοφάγοι εμφανίζονται και παραμένουν στην Κύπρο περίπου 15 ημέρες την Άνοιξη και 30 – 40 ημέρες το Φθινόπωρο. Οι ζημιές που προκαλούν στις μέλισσες την Άνοιξη είναι περιορισμένες γιατί αφενός οι πληθυσμοί τους είναι μικροί και αφετέρου οι μέλισσες έχουν στην διάθεσή τους αρκετό χρόνο για να ανακάμψουν. Το Φθινόπωρο οι μελισσοφάγοι συναθροίζονται σε περιοχές που υπάρχουν μελισσοκομεία σε μεγάλο αριθμό και δημιουργούν μεγάλα προβλήματα στα μελίσσια. Οι μελισσοφάγοι παρουσιάζουν χαρακτηριστική συμπεριφορά όταν θηρεύουν την τροφή τους, η οποία, το Φθινόπωρο αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από μέλισσες. Σε πρώτη φάση παραμένουν μακριά από το μελισσοκομείο, στα περάσματα των συλλεκτριών μελισσών και τρώνε κάθε συλλέκτρια μέλισσα που επιστρέφει στην φωλιά της από τη συλλογή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται σταδιακά ο αριθμός των εργατριών μελισσών που επιστρέφουν στην κυψέλη τους. Οι οικιακές μέλισσες, με λιγότερες συλλέκτριες να επιστρέφουν, δεν ενθαρρύνονται να βγουν για συλλογή (δεν υπάρχουν χοροί στην κυψέλη), μέχρι που σταματά εντελώς η πτήση τους. Στο σημείο αυτό οι μελισσοφάγοι πλησιάζουν τα μελισσοκομεία και εφορμούν πλέον σε όποια μέλισσα προσπαθήσει να πετάξει για συλλογή τροφής ή νερού. Πιθανόν να υπάρχουν και άλλες αιτίες που περιορίζουν τις μέλισσες στην κυψέλη τους. Οι αιτίες αυτές παραμένουν άγνωστες καθόσον οι μέλισσες δεν περιορίστηκαν στην κυψέλη τους όταν πραγματοποιήθηκε αναπαραγωγή κραυγών μελισσοφάγων από ηχομιμητικές συσκευές ή όταν χρησιμοποιήθηκε ως δόλωμα ομοίωμα μελισσοφάγου. Ο περιορισμός των μελισσών στην κυψέλη παρατηρήθηκε και σε μακεδονικές μέλισσες που μεταφέρθηκαν για το σκοπό του πειράματος στην Κύπρο.

Ο εγκλωβισμός των μελισσών στην κυψέλη έχει ως αποτέλεσμα να περιορίζεται η ωοτοκία της βασίλισσας, να μειώνεται ο γόνος και να συρρικνώνεται ο πληθυσμός. Η εσωτερική θερμοκρασία της κυψέλης ανεβαίνει και αυτό οφείλεται, αφενός στην αδυναμία των μελισσών να συλλέξουν νερό και αφετέρου στην καταπόνηση (στρες) που δέχονται. Είναι γνωστό ότι, οι ασθένειες των μελισσών είναι ενδημικές και εμφανίζονται όταν το μελίσσι καταπονηθεί. Η καταπόνηση που δέχονται οι μέλισσες με τον εγκλωβισμό τους στην κυψέλη σε μια παραγωγική γι’ αυτές περίοδο, δημιουργεί προδιάθεση για ασθένειες όπως είναι η Ασκοσφαίρωση, η Νοσεμίαση και οι σηψιγονίες. Υπό τις συνθήκες αυτές και αδυνατώντας να αντικαταστήσουν τον γερασμένο τους πληθυσμό εισέρχονται στο χειμώνα με αποτέλεσμα να παρατηρούνται απώλειες μέχρι και 20% προς το τέλος αυτού.

Οι προτεινόμενες κατά καιρούς λύσεις απομάκρυνσης των μελισσοφάγων όπως η χρήση ταινιών, μπαλονιών, CDs που αντανακλούν το φως, τα κανονάκια θορύβου, οι φωνές αρπακτικών πτηνών και οι πυροβολισμοί στον αέρα ήταν αναποτελεσματικοί. Οι φωνές πανικού των μελισσοφάγων όταν αναπαράχθηκαν έδειξαν ότι προσωρινά μπορούν να απομακρύνουν τα πουλιά, τα οποία όμως μετακινούνται σε γειτονικά μελισσοκομεία και σε σύντομο χρονικό διάστημα επιστρέφουν για να συνεχίσουν πλέον ανενόχλητα τις εφόδους εναντίον των μελισσών. Η παρουσία επίσης αρπακτικών πουλιών απομάκρυνε μόνο προσωρινά τους μελισσοφάγους.

Οι μελισσοφάγοι είναι μέρος της αλυσίδας της ζωής και της ισορροπίας στη φύση. Είναι μεταναστευτικά πουλιά τα οποία για να ολοκληρώσουν το ταξίδι επιστροφής τους πρέπει να διανύσουν 500 χιλιόμετρα σε μια ημέρα συνεχούς πτήσης χωρίς ανεφοδιασμό. Για να γίνει αυτό πρέπει να καταναλώσει μέχρι 450 μέλισσες ημερήσια. Οποιανδήποτε μέθοδος ή τρόπος στέρησης της τροφής των πουλιών θα τα καταδίκαζε αυτόματα σε θάνατο ή εγκλωβισμό τους στο σταθμό μετανάστευσης. Από την άλλη μεριά η μέλισσα είναι το πλέον ωφέλιμο έντομο στον πλανήτη. Στην μέλισσα στηρίζεται το 85% των καλλιεργούμενων φυτών και το 80% της αυτοφυούς βλάστησης για την επικονίασή τους και τον πολλαπλασιασμό τους. Όπως οι μελισσοφάγοι, έτσι και οι μέλισσες έχουν δικαίωμα στη ζωή και σε καμιά περίπτωση δεν μπαίνει δίλλημα το ένα ή το άλλο. Προτείνεται η οικονομική αποζημίωση των μελισσοκόμων

Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2015

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ 2η συνεδρία






Γ’ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
 

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΣΑΒΒΑΤΟ: 15 Νοεμβρίου 2014


2η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
                       Aσθένειες του μελισσιού


ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ ΣΤΙΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ. ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
(ομιλητής:Δ. Βουρβίδης)


Βουρβίδης Δ.1, Περδικάρης Σ.1 , Κατσάρα Α.2
1 Tμήμα Παθολογίας Μελισσών, Διεύθυνση Υγείας των Ζώων, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ka6u049@minagric.gr
2 Διεύθυνση Πληροφορικής , Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Οι μελιτοφόρες μέλισσες του είδους Apis mellifera αποτελούν μαζί με τις άγριες μέλισσες (Bombus spp.) και άλλα έντομα τους σημαντικότερους επικονιαστές των φυτών στη φύση, ενώ συμβάλλουν στην παραγωγή προϊόντων κυψέλης υψηλής διατροφικής αξίας, όπως το μέλι, ο βασιλικός πολτός, η γύρη και η πρόπολη.

Στο πλαίσιο της επιδημιολογικής διερεύνησης του ανεξήγητου και πολυπαραγοντικού, όπως θεωρείται από την επιστημονική κοινότητα φαινόμενου των απωλειών στις αποικίες των μελισσών στην Ευρώπη ,η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγχρηματοδότησε για την περίοδο 2012-2014 την εφαρμογή Πιλοτικού Πανευρωπαϊκού Προγράμματος Επιτήρησης των απωλειών στις αποικίες των μελισσών στο οποίο συμμετείχαν 17 Κράτη- Μέλη της Ε.Ε. συμπεριλαμβανόμενης και της χώρας μας.

Το Ελληνικό πρόγραμμα, βασισμένο σε πρότυπο Ευρωπαϊκό πρωτόκολλο μελέτης με εναρμονισμένες μεθόδους Επιδημιολογίας και Στατιστικής, εφαρμόστηκε σε 161 τυχαίως επιλεγμένες μελισσοκομικές εκμεταλλεύσεις (ποσοστό συμμετοχής 80%) την περίοδο 2012-2013. Στα τυχαίως επιλεγμένα μελισσοκομεία της ίδιας περιόδου διενεργήθηκαν κατά την διάρκεια τριών προγραμματισμένων επισκέψεων, δειγματοληψίες μελισσών και γόνου, εργαστηριακές αναλύσεις και κλινικές παρατηρήσεις για τη Βαρροϊκή ακαρίαση (n=2881) , τη Νοζεμίαση (n=301), την Αμερικανική (n=58) και Ευρωπαϊκή σηψιγονία (n=49), καθώς και για τους τους ιούς των παραμορφωμένων φτερών (DWV) (n=335) και της οξείας παράλυσης των μελισσών (ABPV)(n=331). Τα ποσοστά θνησιμότητας της μεταχειμερινής και εποχιακής περιόδου υπολογίστηκαν στα 6.6% (95 % CI: 4,6-8,7) και 2.5% (95% CI: 1,1- 4) αντίστοιχα.

Για την εξέταση της συσχέτισης των ιογενών παραγόντων κινδύνου με τη θνησιμότητα διαχείμασης στις αποικίες των μελισσών, διενεργήθηκε αναδρομική επιδημιολογική μελέτη περιπτώσεων- μαρτύρων. To σύνολο των στοιχείων που εξακολουθούν να συλλέγονται από την εφαρμογή του προγράμματος αποθηκεύονται σε διαδικτυακή ευρωπαϊκή βάση δεδομένων. 



 
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΑΡΡΟΪΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ ΜΕ ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΓΕΝΟΣΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
(ομιλητής:Θ. Μιχαλακοπούλου)


Μιχαλακοπούλου Θ., Νικηφόρου Α., Γκόρας Γ., Τανανάκη Χ., Καραζαφείρης Εμ., Δήμου Μ., Λιόλιος Β., Κανέλης Δ., Αργενά Ν., Θρασυβούλου Α.
Εργαστήριο Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας,
Τμήμα Γεωπονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Το παρασιτικό άκαρι βαρρόα (Varroa destructor) αποτελεί ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που απασχολούν ιδιαίτερα τον επαγγελματία μελισσοκόμο, καθώς η μη έγκαιρη αντιμετώπισή του μπορεί να προκαλέσει έως και την εξάλειψη των μελισσιών. Η αντιμετώπιση του ακάρεος γίνεται με δραστικές ουσίες εγκεκριμένων σκευασμάτων όπως είναι το coumaphos, το tau-fluvalinate και το flumethrin καθώς επίσης και με φιλικές ουσίες που προτείνονται από τον κανονισμό της βιολογικής γεωργίας (Καν. 889/2008 ΕΕ) όπως είναι η θυμόλη, το γαλακτικό, το φορμικό και το οξαλικό οξύ.

Οι δραστικές αυτές ουσίες οι οποίες εκκρίθηκαν το 1995, δεν καλύπτονται πλέον από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και δικαιώματα, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται στην ελληνική αγορά γενόσημα φάρμακα στη μελισσοκομία. Τα σκευάσματα αυτά μολονότι έχουν την ίδια χημική σύνθεση με τα εγκεκριμένα, έχουν διαφορετικές συγκεντρώσεις, διαφορετικά έκδοχα και διαφορετικό τρόπο απελευθέρωσης. Τα σκευάσματα αυτά εισάγονται κυρίως από άλλες χώρες μέσω διαδικτύου, στην Ελλάδα, δεν είναι εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ και η χρησιμοποίησή τους στα μελίσσια δεν είναι νόμιμη. Η χρησιμοποίηση των σκευασμάτων αυτών, χωρίς έγκριση, εγκυμονεί κινδύνους γιατί δεν είναι γνωστή η μελισσοτοξικότητα, τα υπολείμματα που αφήνουν στα προϊόντα της κυψέλης και η αποτελεσματικότητά τους.

Το Εργαστήριο Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας του ΑΠΘ ξεκίνησε έρευνα σχετικά με τα γενόσημα σκευάσματα ABvarC-Tablet (coumaphos), Varostop (flumethrin),Wangs Manpu Varroa miticide Strips (tau-fluvalinate) και Ecostop (θυμόλη) τα οποία προσκόμισαν μελισσοκόμοι που προμηθεύτηκαν από την ελληνική αγορά. Σκοπός της έρευνας αυτής είναι να διερευνήσει κατά πόσο η παράνομη αυτή χρήση των μη εγκεκριμένων σκευασμάτων στη χώρα μας εγκυμονεί κινδύνους στα μελίσσια και τα προϊόντα τους.

Παράλληλα στην προσπάθειά του το Εργαστήριο να προωθήσει τη χρήση φιλικών ουσιών στην κυψέλη εναντίον της βαρρόα μελέτησε την αποτελεσματικότητα φυσικών ουσιών όπως είναι η θυμόλη το φυτό κακαβιά (Cercis australis), τα φύλλα καπνού και το λιβάνι. Η θυμόλη χρησιμοποιήθηκε ανάμικτη με ζάχαρη άχνη σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η γνωστή αποτελεσματικότητα της απλής άχνης ζάχαρης. Χρησιμοποιήθηκε επίσης και σε θερμοκρασίες υψηλότερες από τις μέχρι σήμερα προτεινόμενες ώστε να γίνει εφικτή η αντιμετώπιση του ακάρεος τους καλοκαιρινούς μήνες. Το φυτό κακαβιά, τα φύλλα καπνού και το λιβάνι χρησιμοποιήθηκαν στο καπνιστήρι και προτείνονται κυρίως για τη διατήρηση του βαθμού προσβολής από βαρρόα σε ανεκτά για τις μέλισσες επίπεδα.



ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ ΑΠΟ ΝΟΣΕΜΙΑΣΗ ΣΕ ΕΡΓΑΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΗ ΓΥΡΗ ΕΝΟΣ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ
(ομιλητής:Π. Αλεξόπουλος)


Π. Αλεξόπουλος, Κ. Καλτσάς, Π. Χαριζάνης
Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, panosalexopoulos@windowslive.com, melissa@aua.gr
Η νοσεμίαση δημιουργεί σοβαρά προβλήματα τόσο στην ελληνική όσο και στην παγκόσμια μελισσοκομία. Προσβάλει τις ενήλικες μέλισσες και μπορεί να μεταδοθεί από κυψέλη σε κυψέλη με την παραπλάνηση ή τη λεηλασία. Η μετάδοση μέσα στην κυψέλη μπορεί να γίνει με τις μολυσμένες εργάτριες αλλά και με την τροφή (μέλι, γύρη) που είναι αποθηκευμένη. Για να δείξουμε ότι η ασθένεια μεταφέρεται και στην αποθηκευμένη γύρη έγινε σύγκριση της προσβολής στις ενήλικες εργάτριες μέλισσες και στην αποθηκευμένη γύρη (μελισσόψωμο).

Συγκεντρώθηκαν δείγματα από μέλισσες και κομμάτια κηρηθρών από 26 περιοχές της Ελλάδος. Καλύφθηκαν πολλές περιοχές από βόρεια, κεντρική και νότια Ελλάδα και συνολικά εξετάστηκαν 130 δείγματα μελισσών και 260 δείγματα γύρης. Παράλληλα συλλέχθηκαν 30 δείγματα μελισσών, 60 δείγματα μελισσόψωμου και 60 δείγματα γύρης από γυρεοπαγίδες από τις κυψέλες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προσβολή των μελισσών κυμαινόταν από μηδενικά έως πολύ υψηλά επίπεδα όπως επίσης και το επίπεδο μολύσματος στο μελισσόψωμο που κυμαινόταν από μηδενικά έως πολύ υψηλά. Στην πλειονότητα των δειγμάτων υπήρχε συσχέτιση της προσβολής των ενήλικων μελισσών και του μελισσόψωμου. Οι μεγαλύτερες προσβολές βρέθηκαν σε μελίσσια της βορείου και κεντρικής Ελλάδος. Υπήρχε δείγμα στο οποίο βρέθηκαν και 21.862.000 σπόρια ανά μέλισσα.


 
ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΗΣ ΓΥΡΗΣ (ΜΕΛΙΣΣΟΨΩΜΟ) ΓΙΑ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
(ομιλητής:Σ. Βλογιαννίτης)


Σ. Βλογιαννίτης1, Π. Χαριζάνης1, Σ. Τζάμος2
1. Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, spyrosvlog@hotmail.com, melissa@aua.gr
2. Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, sotiris@aua.gr
Η ασκοσφαίρωση (κιμωλίαση ή γυψίαση) είναι μια ασθένεια του γόνου των μελισσών που οφείλεται στον μύκητα Ascosphaera apis. Τα προβλήματα που προκαλεί περιλαμβάνουν θανάτωση μέρος του γόνου και κατά συνέπεια αποδυνάμωση του μελισσιού που σε ορισμένες περιπτώσεις αποδεικνύεται καταστροφική για το προσβεβλημένο μελίσσι. Η ασθένεια αυτή δεν αποτελεί σημαντικό εχθρό των μελισσών υπό τη προϋπόθεση ότι θα γίνει έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση της ασθένειας όταν αυτή θα εμφανιστεί σε μελίσσι.

Συγκεντρώθηκαν δείγματα από κομμάτια κηρηθρών από 26 περιοχές της Ελλάδος. Καλύφθηκαν πολλές περιοχές από Βόρεια, Κεντρική και Νότια Ελλάδα και συνολικά εξετάστηκαν 260 δείγματα γύρης. Παράλληλα συλλέχθηκαν 60 δείγματα μελισσόψωμου και 60 δείγματα γύρης από γυρεοπαγίδες από τις κυψέλες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σε όλα τα δείγματα έγινε μικροσκοπική εξέταση για ύπαρξη σπορίων του μύκητα Ascosphaera apis και η ταυτοποίησή τους με μοριακές μεθόδους (μιτοχονδριακό DNA), συγκρίνοντας τα σπόρια στη γύρη με αυτά από τις καρποφορίες σε μουμιοποιημένες προνύμφες. Σε πολλά δείγματα υπήρχαν προσβολές που ανήρθαν μέχρι και 7,344,000 σπόρια ανά κελί αποθηκευμένης γύρης.

Επίσης αναφέρονται ο τρόπος προσβολής και ανάπτυξης του μύκητα μέσα σε ένα μελίσσι, καθώς και ποιες είναι οι ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση της ασθένειας. Τέλος γίνεται αναφορά στους προληπτικούς και θεραπευτικούς τρόπους για την αντιμετώπισης της ασθένειας που θα βοηθήσουν στη μείωση ή και εξάλειψη των προβλημάτων που προκαλεί αυτή η ασθένεια.


 Οι περιλήψεις των ομιλιών στην ιστοσελίδα της 
Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας. 

Οι ηχογραφημένες ομιλίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα
Βυσσινί Μέλισσα

Σάββατο 3 Ιανουαρίου 2015

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ 1η συνεδρία






Γ’ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
 

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 

Μελισσοκομική Πρακτική

                                                        
1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ










Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΝΟΦΩΛΙΑΣ
ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ (ομιλητής: Μ.Τσίπη)


Μ. Τσίπη και Π. Χαριζάνης
Εργαστήριο Σηροτροφίας & Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών,
mtsipi@hotmail.com, melissa@aua.gr


Η σωστή ανάπτυξη του γόνου έχει ως άμεση συνέπεια την αύξηση του πληθυσμού του μελισσιού και επομένως και της δυναμικότητάς του. Οι μέλισσες έχουν την ικανότητα να ελέγχουν τις συνθήκες που επικρατούν στο εσωτερικό της κυψέλης τους. Με τον τρόπο αυτόν, επιτυγχάνεται η επιβίωσή τους και η αποφυγή αβέβαιων και επιβλαβών επιπτώσεων που μπορεί να προκαλέσουν οι έντονες περιβαλλοντικές διακυμάνσεις. Η σταθερή θερμοκρασία της γονοφωλιάς αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη φυσιολογική ανάπτυξη και εξέλιξη των ανήλικων σταδίων της μέλισσας. Γι αυτό οι μέλισσες επιδιώκουν να διατηρούν όσο γίνεται πιο σταθερές τις συνθήκες ανάπτυξης του γόνου τους και ιδιαίτερα τη θερμοκρασία της γονοφωλιάς τους.

Με μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση αυτόνομων ηλεκτρονικών καταγραφικών οργάνων που τοποθετήθηκαν σε κηρήθρες μέσα στην κυψέλη, κατά τις τέσσερις εποχές του χρόνου, διαπιστώθηκε πως όταν υπάρχει γόνος και αρκετός πληθυσμός οι μέλισσες μπορούν να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία που επικρατεί στο εσωτερικό της κυψέλης. Σύμφωνα με τις μετρήσεις, η θερμοκρασία στο κέντρο της γονοφωλιάς ήταν περίπου 34oC ενώ στην περιφέρεια ήταν πιο μικρή. Η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρήθηκε όταν ο πληθυσμός ήταν μικρός και η ποσότητα του γόνου περιορισμένη ενώ όσο περισσότερος πληθυσμός και γόνος υπήρχε μέσα στην κυψέλη, τόσο σταθερότερη ήταν η θερμοκρασία.

Η ικανότητα που έχουν οι μέλισσες να διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία της κυψέλης τους επιτρέπει την εκτροφή γόνου όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υπερβολικά χαμηλή ή υπερβολικά υψηλή ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος δημιουργούν κατάλληλες συνθήκες για την αποφυγή προσβολών του γόνου.



ΜΕΛΙΣΣΟΤΡΟΦΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ομιλητής: Γ. Γκόρας)


Γκόρας Γ., Τανανάκη Χρ., Κανέλης Δ., Λιόλιος Β., Δήμου Μ., Καραζαφείρης Εμ., Θρασυβούλου Α.
Εργαστήριο Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας, Τμήμα Γεωπονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης



Οι μελισσοτροφές που χρησιμοποιούνται στα μελίσσια μπορούν να είναι είτε στερεές (ζαχαροζύμαρο), είτε υγρές (σιρόπι) προκειμένου αυτές να ενισχύσουν ή να υποστηρίξουν τα μελίσσια σε διαφορετικά διαστήματα του έτους κατά τους μελισσοκομικούς χειρισμούς. Οι τροφές αυτές τις παρασκευάζουν άλλοτε οι ίδιοι οι μελισσοκόμοι και άλλοτε τις προμηθεύονται από το εμπόριο.

Στην παρούσα εργασία ανακοινώνονται τα αποτελέσματα από τις αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Μελισσοκομίας του Α.Π.Θ. οι οποίες έγιναν τόσο σε τροφές εμπορίου, όσο και σε αυτές που παρασκευάστηκαν στο εργαστήριο σύμφωνα με τις εφαρμοζόμενες μεθόδους.

Όσον αφορά τις υγρές τροφές εμπορίου παρατηρήθηκαν αποκλίσεις στις αναγραφόμενες ετικέτες με το περιεχόμενο, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις η περιεκτικότητα σε απλά σάκχαρα δεν ήταν όπως αυτή αναφέρονταν. Στις δοκιμές ιμβερτοποίησης που διενεργήθηκαν στο εργαστήριο, διαπιστώθηκε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ήταν εφικτή η ιμβερτοποίηση (διάσπαση της σουκρόζης σε γλυκόζη και φρουκτόζη) με την προσθήκη οξέων και θέρμανσης.

Οι στερεές τροφές ελέγχθηκαν ως προς την περιεκτικότητά τους σε HMF, ουσία τοξική που παράγεται ως παραπροϊόν κατά την ιμβερτοποίηση. Στις αναλύσεις αυτές βρέθηκε ότι στα ζαχαροζύμαρα εμπορίου η τιμή αυτή μπορεί να είναι υψηλή – μεγαλύτερη από 20 mg/kg – όταν χρησιμοποιείται ως συστατικό η ισογλυκόζη στην περίπτωση που αυτή είναι για μεγάλο χρονικό διάστημα θερμαινόμενη στα εργοστάσια παραγωγής. Πιο ασφαλή όσον αφορά την HMF βρέθηκαν τα ζαχαροζύμαρα τύπου βανίλιας καθώς η παρασκευή τους βασίζεται στη δημιουργία πυκνού σιροπιού ζάχαρης που αφού θερμανθεί, επεξεργάζεται σε ειδικές συσκευές οι οποίες «χτυπάνε» και ψύχουν άμεσα το προϊόν. Σε όλες τις σχετικές δοκιμές που διενεργήθηκαν στο εργαστήριο η τιμή της HMF στο ζυμάρι βανίλια, δεν ξεπερνούσε τις 15 μονάδες.

Προτείνεται η αποφυγή έντονου βρασμού και χρήσης οξέων στις περιπτώσεις που δεν ακολουθείται άμεση ψύξη του προϊόντος, έλεγχος της αρχικής πρώτης ύλης ως προς την HMF, θέσπιση ορίων HMF στις μελισσοτροφές που διακινούνται και σε κάθε περίπτωση εφαρμογή του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης 767/2009 που διέπει τις ζωοτροφές.



ΤΕΧΝΗΤΗ ΣΠΕΡΜΑΤΕΓΧΥΣΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΑΦΟΡΑ; (ομιλητής: Ε. Κούκου)

Ε. Κούκου και Π. Χαριζάνης
Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, eva_koukou@outlook.com.gr, melissa@aua.gr
Η γονιμοποίηση της βασίλισσας μπορεί να γίνει είτε φυσικά (φυσική γονιμοποίηση), είτε με την επέμβαση του ανθρώπου (τεχνητή σπερματέγχυση). Κατά τη φυσική γονιμοποίηση η παρθένα βασίλισσα, μια περίπου εβδομάδα μετά την έξοδο της από το κελί, θα πετάξει στον ελεύθερο αέρα με άριστες συνθήκες του περιβάλλοντος για να γονιμοποιηθεί με κηφήνες που μπορεί να προέλθουν ακόμη και από μεγάλη απόσταση αγνώστου προέλευσης. Η ωοτοκία αρχίζει τρεις ημέρες μετά τη σύζευξη. Η βασίλισσα μπορεί να ζήσει και να ωοτοκεί επί ένα ή ακόμη και 4 χρόνια υπό φυσιολογικές συνθήκες.

Η τεχνητή σπερματέγχυση των βασιλισσών πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικού εξοπλισμού (στερεοσκόπιο, φιάλη διοξειδίου του άνθρακα, συσκευή τεχνητής σπερματέγχυσης κ. ά.) από εξειδικευμένα άτομα και μας δίνει τη δυνατότητα να παράγουμε βασίλισσες με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά και εξασφαλίζει πλήρη έλεγχο των συζεύξεων. Η όλη διαδικασία γίνεται σε χώρους με ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας.

Όταν βρεθούν μελίσσια με άριστα χαρακτηριστικά, τότε εφαρμόζονται οι ελεγχόμενες συζεύξεις για την παραγωγή απογόνων όπου θα φέρουν τα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Για τον πλήρη έλεγχο των συζεύξεων μεταφέρονται οι αγονιμοποίητες βασίλισσες σε περιοχές απομονωμένες (π.χ. νησιά) όπου δεν μπορούν να φθάσουν κηφήνες άλλοι εκτός από τους δικούς μας τους επιλεγμένους.

Η τεχνητή σπερματέγχυση αποτελεί μια μέθοδο γενετικής βελτίωσης, καθώς μας δίνει τη δυνατότητα να παράγουμε βασίλισσες με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά και να εξασφαλίζει τον πλήρη έλεγχο των συζεύξεων. Υπάρχουν όμως αρκετές αμφιβολίες για την ποιότητά τους, αλλά και τη χρησιμοποίησή τους για τη μαζική παραγωγή και πώλησή τους.
 Σε αυτή την εργασία διερευνώνται βιβλιογραφικά οι διαδικασίες της φυσικής και τεχνητής σπερματέγχυσης, ενώ επισημαίνονται και οι διαφορές που παρουσιάζονται στα αποτελέσματα της περαιτέρω ανάπτυξης των βασιλισσών, των κηφήνων, και των εργατριών, αλλά και του μελισσιού ως ένας ενιαίος οργανισμός.




ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ - ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΖΑR(ομιλητής: Ε. Καρακάσης)


Ε. Καρακάσης
Ιερεύς, Γεωπόνος, aristeas@hol.gr
Παρουσιάζουμε τα βασιλικά κελιά ΑΡΙΣΤΕΑΣ τα οποία κατασκευάστηκαν το 1997. Χρησιμοποιούνται τόσο στην παραγωγή βασιλικού πολτού όσο και στην παραγωγή βασιλισσών. Αργότερα βελτιώθηκαν για να γίνουν πιο αποδοτικά και πιο εργονομικά. Προστέθηκε το κλουβάκι βασιλισσών, το σύστημα τροφοδότησης- τροφοδότης και με την αντλία βασιλικού πολτού ολοκληρώθηκε το σύστημα ΑΡΙΣΤΕΑΣ.

Το σύστημα EZI QUEEN για παραγωγή βασιλικού πολτού και βασιλισσών εισάγεται από το 1998 και εφαρμόζεται συνεχώς. Στην πράξη εντοπιστήκαν τα προβλήματά του και κατά την ανάπτυξη του συστήματος ΑΡΙΣΤΕΑΣ δημιουργείται το σύστημα ΕΖΑR που είναι ο συνδυασμός των δυο συστημάτων. Το σύστημα ΕΖΑR αλλάζει τη φιλοσοφία στην παραγωγή του βασιλικού πολτού και των βασιλισσών. Στην εισήγηση αυτή αναπτύσσονται οι μέθοδοι και η φιλοσοφία τους.


Η ΚΥΨΕΛΗ TECHNOSET (ομιλητής: Α. Γερογιάννης)


Α. Γερογιάννης
Εταιρεία TECHNOSET, info@technosetbee.
gr
Σας παρουσιάζουμε ένα καινοτόμο προϊόν, την κυψέλη νέας τεχνολογίας Τechnoset bee, η οπoια κατασκευάζεται από υλικά κατάλληλα για τρόφιμα πλήρως ανακυκλώσιμα με πολύ μεγάλες μηχανικές αντοχές στις εξωτερικές συνθήκες. Η κυψέλη Τechnoset bee, στα πέντε χρόνια παρουσίας στο χώρο της μελισσοκομίας έχει ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις των μελισσοκόμων.

Τα πλεονέκτημα της κυψέλης Technoset bee πολλά, μερικά από αυτά είναι:

Διαθέτει διπλά τοιχώματα και θερμομόνωση παρέχοντας στο σμήνος μεγάλη προστασία από τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Δεν χρειάζεται καμία συντήρηση, απολυμαίνεται πολύ εύκολα. Διατίθεται σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων. Είναι σταθερή σε μεγάλο εύρος θερμοκρασιών του περιβάλλοντος (-40oC έως 100oC), έχει 8 χρόνια εγγύηση και δεν υποφέρει από μυκητολογικές προσβολές. Έχει πολλές εφαρμογές όπως στην παραγωγή βασιλισσών ως πολυκυψελίδιο σύζευξης και στην παραγωγή παραφυάδων ως τριπλοκυψελίδιο.





 
ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΑΦΑΡΜΑΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ

ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΖΟΜΕΝΗ ΚΥΨΕΛΗ


(ομιλητής: M. Δερμάτης)


Μ. Δερμάτης
Μελισσοκόμος
Ονομάσαμε «Ολιστική Αφάρμακη Μελισσοκομία» και συνοπτικά «Ο.Α.Μ.», μια σειρά από χειρισμούς, μεθόδους και πρακτικές, που σκοπό έχουν να μας επιτρέψουν να εφαρμόσουμε, στο πεδίο της μελισσοκομία την έννοια του «Όλου». Δανειζόμενοι τον όρο «Ολισμός» από τον Jan Christian Smuts που στα 1926 διατύπωσε την άποψη πως: «οι ζωντανοί οργανισμοί είναι οντότητες σύνθετες, μεγαλύτερες και διαφορετικές από το άθροισμα των μερών τους», τον προσαρμόσαμε στη μελισσοκομική εκδοχή του και θεμελιώσαμε την «Ολιστική Αφάρμακη Μελισσοκομία». Η ΟΑΜ δέχεται ότι: «το μελίσσι είναι οντότητα σύνθετη και μπορούμε να προσεγγίσουμε τις πραγματικές του διαστάσεις μόνο αν συνυπολογίσουμε ‘ολιστικά’ τις επί μέρους παραμέτρους της ύπαρξής του».

Υπό αυτή την έννοια, οι διάφορες φάσεις ανάπτυξης του, η φυσική του κατάσταση, καθώς και οι συνθήκες παραγωγής του, είναι μεγέθη αλληλοεξαρτώμενα και σαν τέτοια θα πρέπει να προσεγγίζονται. Εν κατακλείδι δηλαδή, η Ο.Α.Μ. χαρακτηρίζεται από την επιλογή να προσεγγίσουμε τον οργανισμό που λέγεται μελίσσι, συγχρόνως και συνολικά σε όλα του τα επίπεδα· να δούμε συγχρόνως την φάση της ανάπτυξής του, τη φάση της παραγωγικής του διαδικασίας, μα και την κατάσταση της υγείας του.

H Ο.Α.Μ. επιχειρεί να εξασφαλίσει την καλή υγεία του μελισσιού, σε συνδυασμό και δια μέσου του τρόπου της ανάπτυξης του, αλλά και της παραγωγικής του διαδικασίας. Και επειδή η κύρια και βασική ασθένεια που αντιμετωπίζει ένα μελίσσι, και για την οποία πρέπει να γίνεται προληπτικά και συστηματικά η αντιμετώπισή της, είναι η βαρρόα, την ασθένεια αυτή η Ο.Α.Μ. την αντιμετωπίζει «αφάρμακα», δηλαδή χωρίς την χρήση κανενός απολύτως φάρμακου ή άλλου παρασκευάσματος, παρά μόνο με καθαρά βιοτεχνικό τρόπο, μέσα από συγκεκριμένους χειρισμούς ανάπτυξης και παραγωγικής εκμετάλλευσης, και με την βοήθεια της ειδικής σχεδίασης «Ενεργειακής Βιοκλιματιζόμενης Κυψέλης» και συνοπτικά «Ε.Β.Κ..»

Η Ε.Β.Κ. είναι μια κυψέλη που το πάχος των πλευρών του σώματός της δεν είναι όμοιο, ενώ το πάχος δυο εξ αυτών είναι μεταβαλλόμενο και δύναται να αυξομειωθεί. Όπως γνωρίζουμε, οι κυψέλες που έχουν επικρατήσει από πλευράς διαστάσεων είναι οι στάνταρ, και ενώ τα υλικά κατασκευής τους ποικίλουν, έχουν όλες τους ένα κοινό χαρακτηριστικό: Όλες οι πλευρές του σώματός τους, των τοιχωμάτων τους δηλαδή, έχουν το ίδιο πάχος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα όλοι οι τύποι των κυψελών αυτών να προσφέρουν μόνο μια κάποια μόνωση στο εσωτερικό τους χώρο, που είναι ανάλογη με το εκάστοτε υλικό κατασκευής τους.

Αυτή όμως η ομοιομορφία του πάχους των πλευρών τους δεν τους επιτρέπει να συμπεριφερθούν με ενεργειακό τρόπο, να εκμεταλλευτούν δηλαδή τις εξωτερικές συνθήκες του περιβάλλοντος, προκειμένου να βελτιώσουν τις εσωτερικές συνθήκες της κυψέλης. Με άλλα λόγια να ζεστάνουν ή να δροσίσουν το εσωτερικό της κυψέλης, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες των μελισσών.

Το πλεονέκτημα της Ε.Β.Κ. είναι ότι λειτουργεί ενεργειακά, προσλαμβάνοντας ή αποβάλλοντας θερμότητα από τον εσωτερικό χώρο της κυψέλης, ανάλογα με την εποχή και τις ανάγκες των μελισσών. Ιδιαίτερα την άνοιξη, η κυψέλη αυτή μπορεί και συλλέγει θερμότητα από την ηλιακή ακτινοβολία.

Η συλλογή της ηλιακής θερμότητας επιτυγχάνεται επειδή η προσήλια πλευρά της κυψέλης μπορεί, μεταβάλλοντας το πάχος της, να αποκτήσει το μισό πάχος από αυτό του συνήθους των 20 χιλ. και να γίνει «διαπερατή» από την θερμότητα που της προσδίδει ο ήλιος. Η θερμότητα αυτή μεταφέρεται μέσα στη κυψέλη, με πολύ ευεργετικά αποτελέσματα για την ανάπτυξη των σμηνών, και ιδιαίτερα για τις παραφυάδες, που καταφέρνουν να εξελιχθούν σε παραγωγικά μελίσσια πριν την έναρξη των βασικών ανθοφοριών, δηλαδή έως τα τέλη του Μάη. Το πλεονέκτημα αυτό, μας επιτρέπει το τριπλό κόψιμο των μελισσιών νωρίς την άνοιξη (πρώτο δεκαήμερο Μάρτη) και την έγκαιρη ανάπτυξη αυτών μέχρι τέλη Μάη, οπότε γίνεται η επανένωση τους, με στόχο την βασική ανθοφορία. Το τριπλό αυτό κόψιμο των μελισσιών (μια μάνα και δυο παραφυάδες) σε συνδυασμό με τις διάτρητες αντιβαρρόα βάσεις της Ε.Β.Κ., αναχαιτίζουν την ανάπτυξη του παράσιτου και διατηρούν τον πληθυσμό του σε ελεγχόμενα όρια. Ο σχετικά μικρός αυτός πληθυσμός, μπορεί να αντιμετωπιστεί επικουρικά το φθινόπωρο, με την εφαρμογή των άλλων γνωστών βιοτεχνικών μεθόδων, όπως της άχνης και των κηφηνοπλαισίων.

Παράλληλα όμως, με τους χειρισμούς της Ο.Α.Μ., σε συνδυασμό με τις ευεργετικές ιδιότητες των Ε.Β.Κ., δημιουργούνται πανίσχυρα μελίσσια, γίνεται αυτόματη αντικατάσταση της μάνας κάθε χρόνο και προλαμβάνεται η σμηνουργία.


ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΜΕΣΑ ΠΟΥ ΒΟΗΘΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟ


(ομιλητής: E. Παντελάκης)


Ε. Παντελάκης
Εταιρεία ANEL, info@anel.gr
Παρουσιάζονται μελισσοκομικά εφόδια με εξειδίκευση στον τομέα πλαστικών εξαρτημάτων κυψέλης με παρουσία αδιαλείπτως από το 1968. Είναι οι πλαστικές κυψέλες ANEL μαζί με τον συμπληρωματικό εξοπλισμό όπως γυρεοπαγίδες, τροφοδότες, διαφράγματα βασιλισσών κ.ά.

Οι πλαστικές κυψέλες ANELείναι ελαφρύτερες από τις ξύλινες και ανθεκτικές σε όλες τις καιρικές συνθήκες. Προσφέρουν θερμομόνωση πολυουρεθάνης (PU) ανώτατης ποιότητας όμοια με αυτή που έχουν τα ψυγεία στα σπίτια μας. Κατασκευασμένες από υλικά κατάλληλα για τρόφιμα και απόλυτα φιλικά προς τις μέλισσες. Περιορίζουν ή εξαλείφουν τελείως το φαινόμενο της υγροποίησης και δεν χρειάζονται καμία συντήρηση (βάψιμο κλπ ), ενώ παράλληλα απολυμαίνονται με διάλυμα χλωρίνης ή καυστικής σόδας χωρίς να χρειάζονται «κάψιμο». Πυροσφραγίζονται και η σφραγίδα δε μπορεί να αλλοιωθεί από τους κλέφτες όπως συμβαίνει με τις ξύλινες κυψέλες (τρίψιμο στοκάρισμα βάψιμο).

Τα υλικά κατασκευής της κυψέλης ΑΝEL είναι ίδια με τους πυθμένες ANEL που κυκλοφορούν από το 1999 και ακόμα είναι σε χρήση. Οι διαστάσεις τους είναι ίδιες με τις διαστάσεις Langstroth και έτσι η εισαγωγή των κυψελών ΑΝΕL στο μελισσοκομείο μπορεί να γίνει σταδιακά αφού οι κυψέλες συνδυάζονται με όλο το ξύλινο υλικό Langstroth που υπάρχει (καπάκια, ορόφους, πυθμένες). Σε σύγκριση με τις παραδοσιακές ξύλινες κυψέλες υπάρχει, πρώιμη ανάπτυξη των μελισσιών την άνοιξη, αύξηση του γόνου και παραγωγής μελιού. Πειράματα βρίσκονται σε εξέλιξη και θα έχουμε σύντομα αποτελέσματα.

ΚΕΡΝΩ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ MOY ΞΥΔΙ
(ομιλητής: Γ. Δασκαλάκης)


Γ. Δασκαλάκης
Μελισσοκόμος
Με την διεγερτική τροφοδότηση των μελισσιών χορηγείται παράλληλα και ξύδι για την Βαρρόα και την Νοσεμίαση. Τα μελίσσια διατηρούνται βιολογικά από το 2000, δηλαδή δεν χρησιμοποιείται κανένα φάρμακο παρά μόνο το ξύδι.

Εάν υποθέσουμε ότι μια μέλισσα θα πάρει με την προβοσκίδα της μια μικροσταγόνα ξύδι. Το 1 ML ξύδι έχει 1.000 μικροσταγόνες το οποίο 1 ΜL ξύδι θα πάρουν 1.000 μέλισσες. Τα 20ΜL ξύδι θα πάρουν 20.000 μέλισσες: Τα 40ML ξύδι θα πάρουν 40.000 μέλισσες. Με τον τρόπο αυτό διαχέεται το ξύδι μέσα στη κυψέλη και γίνεται μια αργή εξάτμιση.

Α) Το ξύδι είναι άριστο απολυμαντικό μυκητοκτόνο και βακτηριοκτόνο για τον καθαρισμό του εντερικού συστήματος της μέλισσας.

Β) Το ξύδι περιέχει γαλακτικό οξύ και κυρίως οξικό οξύ που η μυρωδιά του σκοτώνει το αυγό της μέλισσας και της Βαρρόα. Προσοχή: Το ξύδι δεν σκοτώνει την ενήλικη Βαρρόα μόνο το αυγό της Βαρρόα και μέλισσας. Και δεν δίνω ξύδι όταν η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη των 25 C.

Τα πρώτα χρόνια χρησιμοποιούσα το ξύδι με ψεκασμό και γινόταν απότομη εξάτμιση και πολλές φορές είχα δυσάρεστα αποτελέσματα. Τώρα τροφοδοτώ –ΚΕΡΝΩ- τα μελίσσια με ξύδι και γίνετε αργή εξάτμιση του ξυδιού εντός της κυψέλης και η υψηλή θερμοκρασίας του καλοκαιριού δεν κάνει ζημιά.

Πως οδηγήθηκα στην τροφοδοσία ξυδιού:

Έβαλα για δόλωμα στις σφηκοπαγίδες ξύδι και πηγαίνουν οι σφήκες και μπαίνουν στη σφηκοπαγίδα. Είδα όμως ότι πηγαίνουν και οι μέλισσες, άρα οι μέλισσες για να προτιμούν το ξύδι που έχει πρωτεΐνη τους κάνει καλό. Έτσι άρχισα την τροφοδοσία με ξύδι όχι στον τροφοδότη διότι οι οξομύκητες δεν φεύγουν εύκολα αλλά σε ξεχωριστά ανάβαθα πιατάκια. Για να έχουν εύκολη πρόσβαση οι μέλισσες, βάζω ένα VENTEX (κόβω στα μέτρα) στο πιατάκι για να μη πνίγονται οι μέλισσες και το τοποθετώ επάνω στα πλαίσια και ρίχνω ένα ποτηράκι της ρακής 20 ML ξύδι το οποίον απορροφάται από το VENTEX. Έτσι όταν πίνουν οι μέλισσες με την προβοσκίδα τους δεν πνίγονται και γίνεται αργά η εξάτμιση. Διαπιστώνω ότι τους κάνει καλό, χτίζουν φιλαράκια κηρήθρες, διεγείρονται οι κηρογόνοι αδένες τους.

Δίνω στο μελίσσι αραιωμένο ξύδι δηλαδή σε ένα μπουκάλι νερού 1,5 λίτρου βάζω 500 γραμμάρια νερό και το υπόλοιπο ξύδι. Στην αρχή ψέκαζα με ξύδι τις μέλισσες και παρατήρησα ότι η απότομη εξάτμιση ξυδιού με θερμοκρασια>25οC είχε σαν αποτέλεσμα να σκοτώνετε το αυγό της μέλισσας και της Βαρρόα .Έκανα βασιλοτροφία και προληπτικά ψέκαζα με ξύδι και έβλεπα ότι δεν εκκολάπτονται τα αυγά της μέλισσας.

Όταν ξεπλένω το μελιτοεξαγωγέα, τα εργαλεία, το μέλι που θα πέσει κάτω και όταν ξεμελώνω τις κηρήθρες τα απολεπίσματα τα αφήνω μια εβδομάδα να στραγγίσουν και μετά τα ξεπλένω και το μελόνερο που θα προκύψει το μετρώ με το μουστόμετρο περίπου στους 12 βαθμούς. Προσθέτω ένα φακελάκι μαγιά η τον χυμό από ένα μαύρο σταφύλι και αρχίζει η ζύμωση. Σε 2 μήνες περίπου όταν σταματήσει η ζύμωση προσθέτω 10% καλό ξύδι (οξομύκητες) και μετατρέπετε το οινόπνευμα σε οξικό οξύ και διοξείδιο του άνθρακος. Έτσι παράγω το ξύδι μου το οποίο χρησιμοποιώ.


Η ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ ΥΓΡΩΝ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΩΝ ΤΡΟΦΩΝ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥ ΚΑΠΑΚΙΟΥ ΚΥΨΕΛΗΣ
(ομιλητής: I. Kατσαμπής)


Ι. Κατσαμπής
Εταιρεία BeeNectar, honey@beenectar.com
Παρουσιάζουμε πρωτοποριακό καπάκι κυψέλης, με το οποίο ο μελισσοκόμος μπορεί να βλέπει, να ταΐζει, να ελέγχει ή να κάνει ό,τι άλλο χρειάζεται στην κυψέλη του, χωρίς να ενοχλεί τις μέλισσες, χωρίς κάπνισμα και χωρίς να αφαιρεί το καπάκι, κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες και ώρα. Λόγω της ειδικής κατασκευής του καπακιού αυτού επιτυγχάνεται καλύτερη μόνωση και αερισμός στην κυψέλη, καθώς και εύκολο χτίσιμο κηρηθρών εκτός εποχής νεκταροέκκρισης. Αποφεύγονται οι λεηλασίες γιατί γίνεται γρήγορα η εναπόθεση τροφής και νερού. Γίνεται εύκολα η διάγνωση εχθρών και ασθενειών λόγω άμεσου και γρήγορου ελέγχου του εσωτερικού της κυψέλης. Παρατηρήθηκε και αύξηση της παραγωγής μελιού από 30 έως 130%.

Δοκιμάστηκε το συμπλήρωμα διατροφής (Ultra Vita-Bee) με εξειδικευμένες βιταμίνες, πρωτεΐνες και ιχνοστοιχεία υπέρμετρα συμπυκνωμένες, ώστε να δίνουν πολύ μεγάλη ανάπτυξη στο μελίσσι. Η χορήγηση αυτού του συμπληρώματος είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στη διάρκεια ζωής των μελισσών, την έντονη ωοτοκία της βασίλισσας και προστασία και θεραπεία από τις ιώσεις των μελισσών. Δοκιμάστηκαν επίσης στερεές και υγρές τροφές μελισσών εμπλουτισμένες με βιταμίνες, πρωτεΐνες, εκχυλίσματα φυτών και χημικά που επιτρέπονται στη βιολογική μελισσοκομία. Παίρνοντας δείγματα από μελίσσια τα οποία είχαν νοσεμίαση ανά 7 ημέρες και ταΐζοντας με τις τροφές αυτές παρατηρήθηκε σταδιακή μείωση της ασθένειας στο ελάχιστο σε 20-25 ημέρες. Το πείραμα γινόταν με παρατήρηση των σπορίων της νοσεμίασης στο μικροσκόπιο. Η ίδια διαδικασία έγινε και για την Βαρροϊκή Ακαρίαση, αλλά χρειάστηκαν από 30 έως 40 ημέρες.
 Οι περιλήψεις των ομιλιών στην ιστοσελίδα της 
Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Μελισσοκομίας – Σηροτροφίας. 

Οι ηχογραφημένες ομιλίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα
Βυσσινί Μέλισσα

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗΣ

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗΣ
Το φηφιακό βιβλίο για την αριθμητική και τη γεωμετρία

ΑΡΧΕΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΘΕΜΑΤΑ

Τα βασικά (36) εργαλεία (33) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ (23) ΒΙΝΤΕΟ (20) έξυπνα κόλπα (18) κυψέλη (16) μελισσοκομική ιστορία (16) ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ (15) ανακοινώσεις (14) αυτοπροστασία (12) ΚΟΦΙΝΕΛΟ (11) SKEP (10) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ (10) το σύστημα μου (10) κατασκευές (9) οδηγίες (9) ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ (8) απόψεις (8) ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΗ ΚΥΨΕΛΗ (7) Η ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ (7) ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ (7) Συσκευασίες μελιού (7) βιβλία (7) κυψελη (7) παραδοσιακή μελισσοκομία (7) Μελισσοκομική Πρακτική (6) κυψέλη άμστελ (6) περιβάλλον (6) συσκευασίες (6) το μελισσοκομείο μου (6) Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΑΝ ΕΜΠΕΥΣΗ (5) ΚΥΨΕΛΗ ΚΟΡΜΟΣ (5) βασιλικός πολτός (5) οικειακή διατροφική αυτάρκεια (5) παράξενα (5) συσκευασία (5) φυσική ζωή (5) 1.ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (4) ΓΥΡΗ (4) Γερμανική μελισσοκομεία (4) Ελληνική σοφία (4) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΦΥΤΑ (4) ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ (4) ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΡΙΣΤΕΑΣ (4) ΤΟ ΖΕΥΓΑΡΩΜΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (4) αποφθέγματα (4) δράσεις (4) εχθροί της μέλισσας (4) κοινωνία (4) νομικά θέματα (4) πολιτική (4) σκέψεις (4) το εργαστήρι του βασιλοτρόφου (4) ¨ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ (3) ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ (3) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (3) Ελλάδα (3) ΙΣΤΟΡΙΑ (3) ΚΟΣΜΗΜΑ (3) ΚΥΨΕΛΗ ΠΟΛΗΣ (3) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕ ΤΙΤΛΟΥΣ (3) ΠΡΟΠΟΛΗ (3) Πρόσωπα της Ελληνικής μελισσοκομίας (3) ΤΟΠΙΑ (3) ΦΥΛΕΣ ΜΕΛΙΣΣΩΝ (3) ΧΤΙΣΙΜΟ ΚΗΡΗΘΡΑΣ (3) ανέκδοτο (3) βότανα (3) διεθνώς (3) ιστοσελίδες μελισσοκομίας (3) μεταλλαγμένα (3) μεταφορικό μέσο μελισσοκόμων (3) πλαστική κυψέλη (3) προιόντα (3) TOP BAR (2) ΑΝΑΣΤΟΜΗ ΚΥΨΕΛΗ (2) ΒΙΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΕΣ (2) ΒΟΤΑΝΑ (2) ΓΕΩΡΓΙΑ (2) ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ (2) Δημήτρης Καρακούσης (2) ΕΚΘΕΣΕΙΣ (2) ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ (2) ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΟΦΗΣ (2) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ (2) ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΦΥΛΕΣ ΜΕΛΙΣΣΩΝ (2) ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ (2) ΕΞΥΠΝΑ ΚΟΛΠΑ (2) Ηλεκτρονικό κατάστημα (2) Ημερολόγιο εμπειριών (2) ΚΗΦΗΝΑΣ (2) ΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ (2) Λευκάδα (2) ΜΕΛΙΣΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ (2) ΜΕΛΙΣΣΟΚΕΡΙ (2) Μύθοι Αισώπου (2) ΝΟΜΑΔΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ (2) ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΥΨΕΛΗ (2) ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ (2) ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ (2) ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (2) ΠΡΩΤΟΓΟΝΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ (2) Πρόσωπα (2) Πρόσωπα της διεθνούς μελισσοκομίας (2) ΣΥΡΜΑΤΩΜΑ ΠΛΑΙΣΙΟΥ (2) ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (2) ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ (2) ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ (2) αλυσοπρίονο (2) βαρρόα (2) βιολογία (2) δηλητήριο μέλισσας (2) διαγωνισμοί (2) ενεργειακή αυτάρκεια (2) ενημέρωση (2) επιστήμη (2) ετήσιος απολογισμός (2) ευτράπελα (2) η μέλισσα (2) ιδιοκατασκευές (2) κοφίνια (2) κυψέλες (2) κυψέλη Αργώ (2) κυψέλη ανάστομη-τοπ μπαρ- (2) μελισσοκομική επιθεώρηση (2) νομοθεσία μελισσοκομίας (2) πλαστική κυψέλη Νικοτπλαστ (2) προμηθευτές (2) στατιστικά στοιχεία (2) τα προϊόντα μου (2) τιμές (2) τρύγος (2) υδρόμελο (2) φυλές μέλισσας (2) φυτά (2) Aσθένειες του μελισσιού (1) Huber Francois (1) Α (1) ΑΓΡΙΑ ΖΩΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (1) ΑΓΡΙΑ ΧΟΡΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (1) ΑΓΡΟΤΟΣΠΙΤΟ (1) ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ (1) ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ (1) ΑΝΤΛΙΑ ΚΡΙΟΣ (1) ΑΡΙΣΤΑΙΟΣ (1) ΑΣΦΑΛΕΙΑ (1) ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΚΥΨΕΛΗ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΜΕΛΙΟΥ (1) Αστείο (1) ΒΑΛΒΙΔΕΣ ΔΙΑΦΥΓΗΣ (1) ΒΑΡΕΛΙ (1) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (1) Βαρροική ακαρίαση (1) Γ’ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ ΚΥΨΕΛΗΣ (1) ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ (1) ΔΙΕΘΝΩΣ (1) Διατροφή (1) ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ (1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΦΕΣΜΟΥ ΣΕ ΚΥΨΕΛΗ (1) ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ (1) ΕΛΙΑ (1) ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ (1) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ (1) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (1) ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΗΜΑ (1) ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ (1) ΕΞΥΠΝΑ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΚΥΨΕΛΗΣ (1) ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΟ (1) ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΛΙΩΝ ΚΥΨΕΛΩΝ (1) ΕΠΙΛΟΓΗ ΦΥΛΗΣ ΜΕΛΙΣΣΩΝ (1) ΕΡΓΑΤΡΙΑ (1) ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ (1) ΕΧΡ (1) Επικαιρότητα (1) Εργάτης πεύκου (1) ΖΑΧΑΡΟΖΥΜΑΡΟ (1) ΖΟΜΠΥ (1) ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ (1) ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΕΣ ΚΥΨΕΛΕΣ (1) ΖΩΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ (1) Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ (1) Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ (1) Η ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ ΚΑΙ Η ΔΥΣΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΣΑΙ (1) Η ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΜΟΥ (1) ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ (1) ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟ (1) ΘΕΡΜΟΚΥΨΕΛΗ ΒΕΕΒΟΧ (1) ΘΥΡΙΔΑ (1) Θερμοβάρ (1) ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΙΤΑΛΙΚΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ (1) ΚΌΣΜΗΜΑ (1) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ (1) ΚΕΝΤΡΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΚΕΡΑΛΟΙΦΗ (1) ΚΕΡΙ (1) ΚΗΡΟΓΟΝΟΙ ΑΔΕΝΕΣ (1) ΚΟΤΕΤΣΙ (1) ΚΤΙΣΙΜΟ ΚΟΜΠ (1) ΚΥΨΕΛΗ ΚΤΙΣΤΗ (1) ΚΥΨΕΛΗ ΠΗΛΙΝΗ (1) Κωστας Χαραλάς (1) ΛΙΩΣΙΜΟ ΚΕΡΙΟΥ (1) ΜΑΚΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΒΟΣΚΕΣ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΗΠΟΣ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΦΟΡΕΙΣ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΙΟΥΛΙΟΥ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΜΑΡΤΙΟΥ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΟΚΤΩΜΒΡΙΟΥ (1) ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ (1) ΜΕΞΙΚΟ (1) ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΚΥΨΕΛΗΣ (1) ΜΥΘΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΗΡΩΕΣ (1) ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ (1) Μανίκης (1) Μελίσσια κι άνθρωπος (1) Μελίχρυσος (1) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΝΤΑΝΤΑΝΤ (1) Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ (1) Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (1) Ο ΧΟΡΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (1) ΟΙ ΝΟΟΤΡΟΠΙΕΣ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΟΡΕΣΤΑΔΑ (1) ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ (1) ΠΑΡΑΣΙΤΑ (1) ΠΗΛΙΝΑ ΣΚΕΥΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ (1) ΠΗΛΙΝΗ ΚΥΨΕΛΗ (1) ΠΗΛΙΝΗ ΚΥΨΕΛΗ ΚΑΘΕΤΗ (1) ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΘΕΡΜΟΚΥΨΕΛΗ APIMAYE (1) ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΚΥΨΈΛΗ (1) ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΚΥΨΕΛΗ (1) ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΕΚΝΟΣΕΤ (1) ΠΟΣΙΜΟ ΝΕΡΟ (1) ΠΟΤΙΣΤΡΑ ΜΕΛΙΣΣΏΝ ΤΕΚΝΟΣΕΤ (1) ΠΡΟΠΑΛΟΙΦΗ (1) ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ (1) ΠΡΩΤΟΓΟΝΗ ΚΥΨΕΛΗ (1) ΠΡΩΤΟΕΛΛΗΝΕΣ (1) Περιοδικά μελισσοκομίας (1) ΡΟΛΟΙ (1) ΣΕΡΣΕΛΟΙ (1) ΣΕΡΣΕΝΙΑ (1) ΣΙΚΕΛΙΑ (1) ΣΤΕΝΣΙΛ (1) ΣΤΟΧΟΙ (1) ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (1) ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ (1) ΣΥΝΤΑΓΗ ΒΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ (1) ΣΥΝΤΑΓΗ ΠΡΟΠΑΛΟΙΦΗΣ (1) ΣΥΣΤΗΜΑ ΖΕΝΤΕΡ (1) ΣΦΗΚΕΣ (1) ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (1) ΤΑΙΝΙΕΣ (1) ΤΑΜΠΕΛΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΥ (1) ΤΑΜΠΕΛΙΤΣΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΗΠΟΥ (1) ΤΕΧΝΗΤΗ ΣΜΗΝΟΥΡΓΙΑ-ΚΟΨΙΜΟ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ- (1) ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ (1) ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ (1) ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΑΦΕΣΜΟΥ ΣΕ ΚΥΨΕΛΗ (1) ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΦΥΛΟΥ ΚΕΡΙΟΥ ΣΕ ΠΛΑΙΣΙΟ (1) ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΣ (1) ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΑΣ (1) ΥΠΟΔΟΜΗ (1) ΥΨΕΛΙ (1) ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ (1) ΦΙΛΟΤΕΛΙΣΜΟΣ (1) ΦΙΝΛΑΝΔΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (1) ΦΟΡΗΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ (1) ΦΩΛΙΑ ΠΟΥΛΙΩΝ (1) ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟ (1) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΜΕΛΙ (1) ΧΕΙΡΙΣΜΌΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΥ ΦΟΡΤΗΓΟΥ (1) ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ (1) ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ (1) ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟ ΚΕΡΙ (1) ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΕΝΕΣ ΚΥΨΕΛΕΣ (1) ανακαλύψεις (1) αρρώστιες (1) ασκοσφαίρωση (1) ασφάλεια (1) βαμβακίαση πεύκου (1) βασιλισσοκελιά (1) βιολογική μελισσοκομία (1) βιοποικιλοτητα και απειλές (1) γλυκά (1) διατροφικά σκάνδαλα (1) εγκλωβισμός βασίλισσας (1) εκθέσεις-συνέδρια (1) εκλογές (1) εντατική γεωρία (1) εξ (1) επίκαιρα (1) εργαστήριο μελισσοκομικό (1) η μελισσοκομία (1) η παριζιάνικη κυψέλη (1) καθαρισμός εργαλείων (1) καυσιμο νερό (1) κινηματογράφος (1) κυψέλη επίδειξης Οντάριο (1) κυψελίδιο (1) κόψιμο μελισσιού (1) μέλισσα και περιβάλλον (1) μήνας του μέλιτος (1) μελισσοκομική ορολογία (1) μελισσοκομική χλωρίδα (1) μελισσοφάγος (1) μελιτογόνα έντομα (1) μελόκρασο (1) μικρό εργαστήρι της μέλισσας (1) μινιμαλιστική κυψέλη (1) μοντέλο πρόγνωσης μελιτοεκκρίσεων (1) μύγες και μέλι (1) νέοι μελισσοκόμοι (1) νομαδική κυψέλη (1) νοσεμίαση (1) ο επιγειος παράδεισος (1) οι τροφοδότες μου (1) οικονομία (1) παράσιτα (1) πελίτι (1) πλαστική κυψέλη beehive (1) πλαστική κυψέλη Τεκνοσέτ (1) ποιότητα (1) προιόντα κυψέλης (1) σερσένι (1) σκαθάρι (1) συνταγές με μέλι (1) συνταγή ζαχαροζύμαρου (1) σφήκα (1) σύστημα Αριστέας (1) τα προϊόντα της μέλισσας (1) ταυτοποίηση (1) τιμοκατάλογος Ελληνικός (1) το εργαστήριο μου (1) τσιμεντένια κυψέλη:Μέλοικος (1) φαρμακείο σπιτιού (1) φουτουριστική κυψέλη (1) φυσική καλλιέργεια (1) φωτογραφία (1)

Η ευτυχία του να είσαι Έλληνας και η δυστυχία του να μην είσαι

Η ευτυχία του να είσαι Έλληνας και η δυστυχία του να μην είσαι
κάντε κλίκ για ανάγνωση του πλήρους έργου