ΜΕΛΙΣΣΟΚΕΡΙ

Το κερί που παράγεται από τους κηρογόνους αδένες των μελισσών  συσσωρεύεται και διαμορφώνεται από τις εργάτριες σαν εύπλαστη πρώτη ύλη χτισίματος σε μια δομή με μικρά κυλινδρικά δοχεία τα λεγόμενα κελιά στα οποία γεννιούνται οι νέες μέλισσες αλλά και αποθηκεύουν το μέλι τους και τη γύρη τους.

οι κηρογόνοι αδένες της μέλισσας
 Πολλά τέτοια κελιά όπως φαίνεται διαμορφώνουν μια ενότητα ένα πλαίσιο δύο όψεων την κηρήθρα που ενίοτε είναι κενή, περιέχει μέλι, γόνο, γύρη.

Από τη συναρμογή των κυλινδρικών σχημάτων προκύπτει το εξάγωνο σχήμα του κελιού και η γνωστή διαμόρφωση της κηρήθρας

κομμάτι κηρήθρας όπου φαίνεται η συσσώρευση του μελιού

κηρήθρα με μέλι που αρχίζουν στο κάτω μέρος να σφραγίζουν οι μέλισσες

η κυλινδρική διαμόρφωση των κελιών των μελισσών

κομμάτι κηρήθρας με μέλι που δεν είναι ώριμο-σφραγισμένο-

η φυσική μορφή της κηρήθρας χωρίς πλαίσιο γνωστή ως χτένι εδώ κενή

χτένια χωρίς πλαίσιο σε καπάκι κυψέλης λόγω έλλειψης χώρου

χτένια σε κουφάλα δέντρου από άγριο μελίσσι

χτένια διαφόρων σταδίων από κυψέλη χωρίς πλαίσια

Κάθε φορά που ο μελισσοκόμος αποσύρει απολεπίζει δηλαδή κόβει με λεπίδα - θερμή ατμού ή απλή-τα κέρινα σκεπάσματα από τη κηρήθρα όπου φυλάσσεται το μέλι όταν είναι έτοιμο αυτό, μαζεύεται μια ποσότητα κεριού -κερί απολεπισμάτων - το οποίο συγκεντρώνεται από το μελισσοκόμο μαζί με τα άλλα κομμάτια που θα λιώσει.

ηλιακός κηροτήκτης

ηλεκτρικός κηροτήκτης

Όταν μαζευτεί το κερί αυτό θα το λιώσει σε ειδική συσκευή που λέγεται κηροτήκτης και είναι στην ουσία ένα δοχείο που θερμαίνεται [μέσω του ήλιου, ή μέσω ηλεκτρικής αντίστασης ή μέσω βρασμού νερού σε φλόγα]το κερί τότε διαμορφώνεται σε διάφορα καλούπια αναλόγως τη χρήση του.

Ράβδοι κεριού για φύλαξη του ή πώληση του ως πρώτη ύλη

Η χρήση του κεριού της μέλισσας είναι πολλαπλή.

Α.Φύλλα πλαισιοκηρήθρας
Για το μελισσοκόμο η κύρια χρήση του είναι για τη δημιουργία νέων πλαισιοκηρήθρων ώστε να υπάρχει οικονομία χρόνου και ενέργειας για τις εργάτριες μέλισσες όταν το χρειάζονται περισσότερο όταν δηλαδή συλλέγουν νέκταρ και γύρη.Για τούτο αγοράζει από βιοτεχνίες χυτευμένα φύλλα κεριού με διαμόρφωση όπως των μελισσών στην αρχή της κηρήθρας

τεχνητά χυτευμένα φύλλα πλαισιοκηρήθρας για εφαρμογή σε ξύλινα πλαίσια

βιοτεχνική παραγωγή φύλλων κεριού πλαισίων κυψέλης

Πολλοί επαγγελματίες και ερασιτέχνες μελισσοκόμοι μάλιστα παράγουν μόνοι τα φύλλα που καταναλώνουν στη δουλειά τους και προμηθεύουν και συναδέλφους τους.

συσκευή χύτευσης φύλλου πλαισιοκηρήθρας μικρής παραγωγής με καλούπια σιλικόνης

μελισσοκέρι και κεράκια διαφόρων μεγεθών για την εκκλησία

Β.Φωτιστικό και λατρευτικό μέσο
Παλιότερα η πρώτη σε σημασία χρήση του κεριού ήταν αυτή του φωτιστικού μέσου σε συνδυασμό με τη χρήση του ελαιολάδου.
Υπήρξε σε ευρύτατη χρήση λόγω της εύκολης μεταφοράς στα γνωστά κηροπήγια αλλά δεδομένης και της σπανιότητας του η χρήση του περιορίστηκε περισσότερο σε λατρευτικές τελετές και ιδιαίτερες περιπτώσεις σε σπίτια.

Η χρήση του στην εκκλησία παραμένει όχι βέβαια αποκλειστική -μαζί με το ηλεκτρικό και το ελαιόλαδο- όμως εκτεταμένη για λατρευτικές τελετές.Λόγου χάρη σε κάθε τελετή απαιτείται λαμπάδα ή λαμπάδες και βέβαια, τα κεράκια των προσευχών.
Λέγεται ότι προτιμάται επειδή παράγεται από τις εργάτριες μέλισσες που είναι όλες ατελείς αναπαραγωγικά και για τούτο παρθένες.
Ίσως να γίνεται και για αυτό όμως το σίγουρο είναι πως προτιμάται από την αρχαιότητα επειδή η χρήση του κεριού όπως και του ελαιολάδου είναι υγιεινή και αρωματική λόγω του ότι η καύση τους είναι τόσο καθαρή που δεν αφήνουν καθόλου αιθάλη κι έτσι οι αγιογραφίες και τα υπόλοιπα είδη δεν σκεπάζονται με μαύρη αιθάλη από τη πολύχρονη χρήση όπως με τα άλλα μέσα για παράδειγμα το πετρέλαιο και τη παραφίνη.

κεριά για οικιακή χρήση φωτίζουν και αρωματίζουν το χώρο

Γ.Για ιαματικές και καλλυντικές -εξωτερικής και εσωτερικής  μεθόδου- χρήσεις 

Οι ευεργετικές ιδιότητες του κεριού για το δέρμα με την ενυδάτωση την αντιβακτηριακή και αντιφλεγμονώδη του δράση και ο συνδυασμός του με τα υπόλοιπα ευεργετικά συστατικά δίνει αρχαίες συνταγές εξαιρετικού εύρους δράσης στο δέρμα ως αλοιφή μα και στο πεπτικό ως χάπι αφού το κερί είναι βρώσιμο με ευεργετικές ιδιότητες ειδικά σε συνδυασμό με πρόπολη και μέλι για το στομάχι και τα έντερα.

Για το λόγο αυτό πολλοί αγοράζουν την κηρήθρα με το μέλι την οποία κόβουν σε κομμάτια σε μέγεθος λουκουμιού -εξάλλου από αυτή τη συνήθεια γεννήθηκε το λουκούμι- και βοηθάει το πεπτικό σύστημα να αποκτήσει τη λεγόμενη χλωρίδα του πεπτικού, δηλαδή τα ευεργετικά βακτήρια της χώνεψης και απορρόφησης βιταμινών και ιχνοστοιχείων.

Το λεγόμενο και '' τερπνόν μετά του ωφελίμου''.

Κέρασμα κηρήθρας

Η γνωστή προπαλοιφή: μίξη κεριού με ελαιόλαδο,  μέλι και προσθήκη διαλύματος πρόπολης έχει σημαντικές ιαματικές και καλλυντικές ιδιότητες.

Κερί σε απλή κεραλοιφή ή προπαλοιφή

Η γνωστή κεραλοιφή  από μίξη κεριού με ελαιόλαδο μέλι και ίσως κάποιο αιθέριο έλαιο επίσης για πιο απλές περιπτώσεις και βέβαια ως καλλυντική αλοιφή.